ΕΥΡΩ

Μια αναγκαία απάντηση στην μαφία του ευρώ – οι συνέπειες των μνημονίων σε αριθμούς

Το διαπλεκόμενο λόμπι του ευρώ ξαναχτύπησε. Η εταιρεία Ernst & Young δημοσίευσε μία «έρευνα» για το πώς θα ήταν η ελληνική οικονομία λόγω εξόδου από το ευρώ. Παρουσίασε μια σειρά από συμπεράσματα που αφορούν τις συνέπειες στην ανεργία, στο εθνικό εισόδημα, στο κατά κεφαλή εισόδημα, στις επενδύσεις, στη διόγκωση του χρέους και στη συρρίκνωση του ΑΕΠ με την έξοδο από το ευρώ. Ερευνώντας τις συνέπειες της κρίσης και των μνημονίων για τη διάσωση των τραπεζών βρήκα ότι οι αριθμοί της Ernst & Young ταιριάζουν απόλυτα στα αποτελέσματα και στους αριθμούς των μνημονίων, των κυβερνήσεων της διαπλοκής, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ό,τι «υποθέτει» ότι θα συμβεί στην οικονομία το διεθνές παρακράτος με την υπογραφή της Ernst & Young σε μια υποτιθέμενη έξοδο από το ευρώ, έχει ήδη συμβεί με τα μνημόνια και το ευρώ.
Τα χρεοκοπημένα ΜΜΕ της διαπλοκής βιάστηκαν να δημοσιεύσουν την έκθεση της Ernst & Young με σκοπό να στηρίξουν τις επιλογές της κυβέρνησης όπως στηρίζεται από την δεξιά, το ΠΑΣΟΚ και το ΠΟΤΑΜΙ. Τα ίδια χρεοκοπημένα ΜΜΕ δεν έχουν παρουσιάσει ποτέ τα υπαρκτά στοιχεία από τις υπηρεσίες της Ε.Ε. και της Ελλάδας για τους αριθμούς των μνημονίων και της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, της ΤτΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτή η έκθεση εμφανίζεται σε μια στιγμή στην οποία η πλειοψηφία της βουλής αποφασίζει σε αναντιστοιχία με την πλειοψηφία του λαού να εφαρμόσει πολιτικές με ίδιο μείγμα των πολιτικών που μας έφθασαν μέχρι εδώ με την απειλή της εξόδου από το ευρώ. Η νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η νέα λιτότητα για τη χρηματοδότηση αυτής θα προκαλέσουν μεγαλύτερη οικονομική λεηλασία στην κοινωνία.
Στο πάρτι της προπαγάνδας συμμετείχε και η ΕΡΤ που λειτουργεί σήμερα με τους αγώνες όλης της κοινωνίας. Ήταν λάθος του κινήματος που πριν από δύο χρόνια δεν ανέλαβε το ίδιο την αυτοδιαχείριση της ΕΡΤ με σκοπό την ενημέρωση και την επιμόρφωση του λαού. Το λάθος του αιτήματος «Η ΕΡΤ να μείνει ανοιχτή» σήμερα αποδεικνύεται τραγικό.
Για μια ακόμη φορά μια κυβέρνηση εκμεταλλεύεται τον έλεγχο που ασκεί στους πρόθυμους δημοσιογράφους για να προπαγανδίσει την λιτότητα που επιβάλλει χαρίζοντας στην χρεοκοπημένη αστική τάξη δισεκατομμύρια από το υστέρημα των φορολογούμενων.

Φυσικά και δεν προτείνεται η διαπλοκή και ο Σόιμπλε να διαχειριστούν μια έξοδο από το ευρώ. Η δημοκρατία και η νομισματική πολιτική πρέπει να γίνουν υπόθεση του κινήματος.
Θα πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι το κατεστημένο είναι σάπιο και κάθε λεπτό που μένει στην εξουσία προκαλεί ανεπανόρθωτη βλάβη. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν αρκεί πλέον η αμφισβήτηση του, αλλά απαιτείται η συγκρότηση κινήματος για την απόκτηση της εξουσίας. Χρειάζεται οργάνωση του κινήματος για την απόκρουση της νέας καταστροφής και την κατάληψη της εξουσίας. Καμιά άλλη ανοχή στους εγκληματίες και στους ψεύτες. Οι πλατείες θα ήταν μια αρχή, όμως τα λιγοστά άτομα που συγκεντρώνονται αφήνουν περιθώρια στα κόμματα και στους παράγοντες να απορροφήσουν άλλη μια αντίδραση για να βγουν νέοι «ηγέτες». Το κίνημα πρέπει να οργανωθεί και να θέσει τους δικούς του στόχους από τα κάτω με σκοπό την κατάληψη της εξουσίας. Διαφορετικά θα πρέπει απλά να ψηφίζουμε και να περιμένουμε από τους πολιτικάντηδες να εφαρμόσουν τις υποσχέσεις τους. Κάθε επιμέρους αγώνας θα πρέπει πλέον να αποσκοπεί στην αποκατάσταση της δημοκρατίας και την ευημερία όλων.
Στην επάνω εικόνα (κλικ για μεγέθυνση) οι αριθμοί των μνημονίων, χωρίς υποθέσεις, όπως υπάρχουν στην Eurostat, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕλΣτατ.

Η έξοδος από το ευρώ ως αναγκαία κι εφικτή επιλογή

Η ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΡΟ ΕΚ ΤΩΝ ΩΝ ΟΥΚ ΑΝΕΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΥΞΗΣΕΩΝ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ

«Η υιοθέτηση από την Ελλάδα του ευρώ συνεπάγεται στο οικονομικό πεδίο συγκεκριμένα οφέλη, τα οποία θα δημιουργήσουν μια νέα πραγματικότητα, με τις δικές της δυναμικές ανάπτυξης και ποιότητας ζωής όλων μας. Θα αναφέρω επιγραμματικά ορισμένα: Ο χαμηλός πληθωρισμός και τα χαμηλά επιτόκια… η ενίσχυση των επενδύσεων και η συνακόλουθη ενίσχυση της απασχόλησης, η μείωση του κόστους απόκτησης κατοικίας, η μεγαλύτερη διαφάνεια προς όφελος του καταναλωτή, η διάνοιξη ευκαιριών για τους αποταμιευτές, η διευκόλυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η θωράκιση συνολικά της οικονομίας μας από τις απειλές των διακυμάνσεων στις διεθνείς χρηματαγορές. Κάποιοι θεωρούν ότι όλα αυτά αφορούν αποκλειστικά τις επιχειρήσεις, τους τραπεζίτες, το χρηματιστήριο. Κάνουν λάθος ή παραπλανούν συνειδητά τον απλό κόσμο. Όλα αυτά συνθέτουν μια νέα οικονομική πραγματικότητα, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη της οποίας θα τα καρπωθούν και οι μισθωτοί και οι καταναλωτές και όλοι όσοι έχουν πράγματι ανάγκη στήριξης… Η ΟΝΕ δεν αφορά τις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων. Αφορά το βιοτικό επίπεδο του καθενός μας»!

Από τις παραπάνω ειδυλλιακές υποσχέσεις του Κώστα Σημίτη, που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του «Για μια Ελλάδα οικονομικά ισχυρή και κοινωνικά δίκαιη» (εκδ. Καστανιώτης, 2002) τι έχει απομείνει 15 χρόνια μετά; Η μεγαλύτερη οικονομική κρίση που γνώρισε η μεταπολεμική Ελλάδα με την ανεργία να καταγράφει κάθε μήνα ρεκόρ φτάνοντας στο πρωτοφανές ποσοστό του 28%, τα λουκέτα να έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας με 574.532 μικρομεσαίες επιχειρήσεις να έχουν κλείσει μεταξύ 2008 και 2013, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, την μετανάστευση να έχει στείλει στο εξωτερικό δεκάδες χιλιάδες νέους επιστήμονες και ταυτόχρονα μισθοί και εργασιακά δικαιώματα (από ώρες εργασίας και συλλογικές συμβάσεις μέχρι αποζημιώσεις απόλυσης και το ίδιο το δικαίωμα του συνδικαλισμού) να έχουν δεχτεί ένα συντριπτικό πλήγμα, που κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί το 2008. Για να συντελεστεί αυτή η ιστορικής σημασίας οπισθοδρόμηση το ευρώ έπαιξε ρόλο καταλύτη κατά πολλούς τρόπους: Από την μορφή και τη σφοδρότητα που προσέδωσε στην συγκεκριμένη διεθνή κρίση όταν παρέσυρε την ευρωπαϊκή περιφέρεια, το σημείο αφετηρίας της δηλαδή, μέχρι τον ακριβή προσδιορισμό των λύσεων κοινωνικής γενοκτονίας οι οποίες προκρίθηκαν με τα Μνημόνια, που συνιστά συμβατικά το σημείο τερματισμού της. Από το περίφημο «κοινό σπίτι των λαών» ξεκινούν οι 2 εκ των 3 της Τρόικας για να πραγματοποιήσουν τον τακτικό έλεγχο της ελληνικής οικονομίας που μετά από ένα σταθερά επαναλαμβανόμενο όργιο εκβιασμών και ταπεινώσεων ανοίγει τελικά το πράσινο φως για να πάρουμε την δόση μας.     Αυστηρή προϋπόθεση για να μην ζήσουμε την υπόλοιπη ζωή μας με τον εφιάλτη του βασικού μισθού στα 480 ευρώ και να μην υλοποιηθεί το σχέδιο μείωσης των συντάξεων στα 350 ευρώ είναι η έξοδος από το ευρώ.

Η αποχώρηση από την ευρωζώνη αποτελεί μονόδρομο λόγω του ότι το ευρώ δεν αποτελεί ένα συνηθισμένο νόμισμα, όπως σήμερα το δολάριο ή παλιότερα η δραχμή, καθώς έχει εξ αρχής αποκλειστεί οποιαδήποτε πολιτική παρέμβαση στην διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ακόμη δηλαδή κι αν άλλαζαν οι πολιτικοί συσχετισμοί και στα 17 κράτη μέλη της ευρωζώνης, οι Γερμανοί που σχεδίασαν το ευρώ κατ’ εικόνα και ομοίωση του μάρκου πρόβλεψαν ώστε καμιά πλειοψηφία πρωθυπουργών ή αρχηγών κρατών να μην έχει άποψη, ούτε συμβουλευτική, στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Αποτέλεσμα της θεσμικής θωράκισης της ΕΚΤ, υπό τον μανδύα της  ανεξαρτητοποίησης, είναι οι συγκρούσεις που συχνά ανακύπτουν μεταξύ εκλεγμένων πολιτικών ηγεσιών και διοίκησης των κεντρικών τραπεζών, όπως συνέβη τον Σεπτέμβριο στην Κύπρο, μεταξύ του δεξιού προέδρου Ν. Αναστασιάδη και του κεντρικού τραπεζίτη Πανίκου Δημητριάδη, που λειτουργεί σαν πέμπτη φάλαγγα της Γερμανίας. Η κατοχυρωμένη δυνατότητα του θεματοφύλακα του ευρώ να διεμβολίζει και να αλλάζει επί το νεοφιλελεύθερο, πάντα, τις οικονομικές πολιτικές φάνηκε κι επί προεδρίας Δημ. Χριστόφια στην Κύπρο, όταν η κατά τ’ άλλα η αριστερή κυβέρνηση έχοντας αναγάγει ως προτεραιότητα την παραμονή στο ευρώ έφτασε στο σημείο να αποδεχθεί την Τρόικα και το πρώτο Μνημόνιο. Κι ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα να επιδίδεται σε μαθήματα πολιτικής προσαρμοστικότητας επικροτώντας με αρθρογραφία στελεχών του στην Αυγή και την Εποχή το «καλό Μνημόνιο»… Κατά συνέπεια οι πολιτικοί συσχετισμοί δεν αλλάζουν τον χαρακτήρα του ευρώ. Πολύ περισσότερο αδιάφορη είναι η μεταβολή των συσχετισμών σε μία μόνο χώρα της ευρωζώνης, που συχνά προβάλλεται ως ο όρος εκείνος που θα επιτρέψει την αλλαγή της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Με ποιά μέσα θα απαιτηθεί η κατάργηση της λιτότητας και της συνεχούς τάσης μείωσης των μισθών όταν η εξαγωγική πλημμυρίδα (άμεσο αποτέλεσμα της κατάργησης των νομισματικών φραγμών) ωθεί μικρούς και μεγάλους καπιταλισμούς στην αναίρεση εργατικών δικαιωμάτων;

ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ

          Υπ’ αυτό το πρίσμα η λιτότητα που επιβάλλεται εντός της ευρωζώνης έχει μια θεμελιώδη διαφορά με την εξ ίσου αιματηρή λιτότητα που εφαρμόζεται εκτός, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αγγλία που ο Ντέιβιντ Κάμερον φορολογεί ακόμη και τις …κρεβατοκάμαρες. Στην Αγγλία η συνέχιση της λιτότητας επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στην βούληση των ψηφοφόρων. Στην Ελλάδα και τις άλλες 16 χώρες της ευρωζώνης οι ψηφοφόροι ακόμη και να θελήσουν, εν τέλει οι κυβερνήσεις τους δεν θα μπορούν να αυξήσουν τις κοινωνικές δαπάνες και τους μισθούς στον βαθμό που επιλέγουν να λειτουργούν εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου, όπως χαρακτηρίζεται η υποταγή στο δόγμα της ευρω-λιτότητας, από τη στιγμή που θα επιλέξουν να καταρτίζουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς. Διαφορετικά ειπωμένο, εντός της ευρωζώνης η λιτότητα έχει επαυξημένη, διπλή θωράκιση.

Η αμφισβήτησή της δε, μέσω της υιοθέτησης εθνικού νομίσματος κατά κανέναν τρόπο δεν συνιστά πλήγμα στους εργαζόμενους των άλλων κρατών της ευρωζώνης, όπως συχνά υποστηρίζεται από τους αριστερούς υπέρμαχους του ευρώ, που ξεπερνούν σε πάθος κι ευρηματικότητα ακόμη και τους νεοφιλελεύθερους όταν καλούνται να υποστηρίξουν το ευρώ. Το κοινό νόμισμα δεν το απαίτησε το εργατικό κίνημα, κανένας αγώνας δεν είχε στις σημαίες του την νομισματική ενοποίηση της Ευρώπης. Την επικρότησε μόνο η πιο εκφυλισμένη και γραφειοκρατικοποιημένη, μπουκωμένη από χρηματοδοτήσεις, συνδικαλιστική ηγεσία. Έμπνευση και γέννημα-θρέμμα των πιο επιθετικών κύκλων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, των πολυεθνικών, ήταν εξ αρχής το ευρώ κι επίσης των τραπεζών. Γι’ αυτό κι η ΕΚΤ την ίδια ώρα που στεγνώνει τους κρατικούς προϋπολογισμούς επιβάλλοντας περικοπές ασκεί την πιο γενναιόδωρη πολιτική παροχών απέναντι στις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των πράξεων μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (LTRO), προσφέροντάς τους την τριετία 2011-2013 περισσότερα από 1 τρισ. ευρώ!

Η συνειδητοποίηση αυτών των σκληρών κι ανεπίδεκτων μεταρρύθμισης κανόνων λειτουργίας του ευρώ έχει δώσει ώθηση τα τελευταία χρόνια σε ένα πολύμορφο ρεύμα αμφισβήτησης του ευρώ. Κορυφαία στιγμή σε αυτή την (αριστερή!) αμφισβήτηση αποτέλεσε η πρόταση του ιδρυτή του αριστερού γερμανικού κόμματος Όσκαρ Λαφοντέν στις 30 Απριλίου για μια συντεταγμένη διάλυση της ευρωζώνης και επιστροφή σε ένα καθεστώς εθνικών νομισμάτων με την ισοτιμία τους να διακυμαίνεται σε ένα περιορισμένο εύρος τιμών. Ό,τι σε αδρές γραμμές ίσχυε και πριν την εισαγωγή του ευρώ, στο πλαίσιο του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών. Από την πρόταση του πρώτου υπουργού Οικονομικών του Σρέντερ, που είχε την σπάνια εντιμότητα να παραιτηθεί όταν κλήθηκε να συνεχίσει την πολιτική του Χέλμουτ Κολ, αξίζει να κρατήσουμε την σημασία που αποδίδει στο ευρώ ως τον μηχανισμό εκείνο που ενισχύει την γερμανική ηγεμονία και υποκινεί το μισθολογικό ντάμπινγκ.

Στην Ελλάδα το πρώτο ζητούμενο της εξόδου από το ευρώ είναι η χορήγηση μισθολογικών αυξήσεων και η αφειδώλευτη χρηματοδότηση του κράτους πρόνοιας που έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος. Η νομισματική ανεξαρτησία μπορεί να προσφέρει τα αναγκαία μέσα (το ζεστό χρήμα!) για να γίνουν αθρόες προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, με προτεραιότητα στην υγεία, την παιδεία, την κοινωνική ασφάλιση και τον πολιτισμό. Οι νεοφιλελεύθεροι ας μην το θεωρήσουν ύβρη: στην Ελλάδα, με βάση πρόσφατα στοιχεία του ΟΟΣΑ, μόνο το 7,9% του εργατικού δυναμικού απασχολείται στον δημόσιο τομέα, όταν ακόμη και στην Αγγλία απασχολούνται υπερδιπλάσιοι: το 18,3%! Ο στόχος αύξησης των εισοδημάτων δεν αποτελεί μόνο μέσο για την επανεκκίνηση της ζήτησης στην οικονομία, αλλά αυτοτελή στόχο για κάθε οικονομική πολιτική. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και της ευημερίας της κοινωνικής πλειοψηφίας οφείλει να αποτελεί μέτρο αξιολόγησης κάθε οικονομικής πολιτικής, ειδικά σε μια εποχή που η τεχνολογία εκτινάσσει την παραγωγικότητα και τον πλούτο.

Στο πλαίσιο του ευρώ κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Η Γερμανία το είχε ξεκόψει από το 1943 ακόμη που σχεδίαζε και προπαγάνδιζε το «ράιχσμακ» ως νόμισμα όλης της κατακτημένης Ευρώπης δίνοντας έμφαση «στους περιορισμούς τους επιβληθέντες επί της καταναλώσεως εκ μέρους του αστικού πληθυσμού». (Περιλαμβάνεται στον τόμο Το Βήμα 90 χρόνια, τόμος Γ’ 1942-1951, στο άρθρο με τίτλο «Το ράιχσμαρκ και αι βάσεις μιας ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής». Συντάκτης του άρθρου ήταν ένας …«Γερμανός ειδικός οικονομικός αρθρογράφος»).

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

          Κίνδυνος παρενεργειών, όπως για παράδειγμα φαινόμενα υπερπληθωρισμού με ανεξέλεγκτες αυξήσεις τιμών, από την αύξηση της κυκλοφορίας του χρήματος δεν υφίσταται για τρεις λόγους. Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση αποπληθωρισμού, κατέχοντας με βάση την Γιούροστατ το σχετικό ρεκόρ σε όλη την ΕΕ. Το Νοέμβριο όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη ο πληθωρισμός αυξανόταν με ρυθμούς 1%, στην Ελλάδα υποχωρούσε κατά 2,9%! Μείωση είχαμε και τον Οκτώβριο (-1,9%) και τον Σεπτέμβριο (-1%) και τον Αύγουστο (-1%). Ο αποπληθωρισμός επομένως δεν εμφανίστηκε συμπτωματικά, ήρθε για να μείνει. Αποτελώντας δε πολύ μεγαλύτερη απειλή από τον πληθωρισμό, μια οικονομική πολιτική που δεν θα είχε ως στόχο την εξαθλίωση του λαού όφειλε συνειδητά και σχεδιασμένα να προκαλέσει πληθωρισμό, όπως κάνει για παράδειγμα η Ιαπωνία, κι όχι να τον επικαλείται ως απειλή. Κατά δεύτερο, η υποαπασχόληση του παραγωγικού δυναμικού φτάνει το 33%. Για να αρχίσει η ενεργοποίηση του να προκαλεί αυξήσεις τιμών θα απαιτηθεί πολύς, μα πολύς χρόνος. Ακόμη και τότε όμως υπάρχει το εργαλείο του ελέγχου των τιμών, δηλαδή της επιβολής ανώτατων τιμών που αποδεδειγμένα τις συγκρατούν σε χαμηλά επίπεδα σε όφελος των καταναλωτών και σε βάρος των επιχειρηματικών κερδών. Αδιάψευστος μάρτυρας ό,τι συνέβαινε με τα καύσιμα πριν απελευθερώσει την τιμή τους ο Ανδριανόπουλος επί κυβέρνησης Μητσοτάκη κι ό,τι συμβαίνει ακόμη και σήμερα στο ψωμί.

Η εξάρτηση της Ελλάδας από τις πρώτες ύλες δεν πρόκειται να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά στο επίπεδο τιμών, προκαλώντας για παράδειγμα αυξήσεις στα εισαγόμενα που γρήγορα θα μεταφερθούν στην τελική τιμή. Η συναλλαγματική ισοτιμία του νέου νομίσματος θα παραμείνει μεσοπρόθεσμα σταθερή έτσι ώστε η νέα δραχμή να μην γίνει σάκος του μποξ της διεθνούς κερδοσκοπίας που θα σπεύσει, ως τιμωρός, να διασφαλίσει ότι το ελληνικό παράδειγμα δεν θα βρει συνεχιστές. Μια διοικητικά καθορισμένη ισοτιμία της νέας δραχμής με το ευρώ στο επίπεδο 1-1 και εκτός διεθνών ανταλλαγών μεταθέτει χρονικά τις αναγκαίες προσαρμογές στον διεθνή τομέα, ενώ στο εσωτερικό θα αυξάνεται το πραγματικό εισόδημα κι η ζήτηση. Έτσι, το αυξημένο βιοτικό επίπεδο θα αναλάβει το βάρος της επανεκκίνησης της οικονομίας και της επανίδρυσης ακόμη και ολόκληρων κλάδων, που σήμερα στο πλαίσιο του καταμερισμού εντός της ευρωζώνης, πνέουν τα λοίσθια, παρότι υπάρχουν ακόμη αξιοζήλευτες υποδομές και τεράστια τεχνογνωσία στο εργατικό δυναμικό. Ας φανταστούμε για παράδειγμα ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με άξονα τις μεταφορές που θα δημιουργούσε απανωτές παραγγελίες στα (κρατικοποιημένα) ναυπηγεία όχι μόνο για νέα καράβια που θα λύσουν το πρόβλημα της σύνδεσης της ηπειρωτικής Ελλάδας με τα νησιά αλλά και για τρένα (στο τμήμα τροχαίου υλικού των ναυπηγείων) που θα δημιουργούσε ένα μοντέρνο δίκτυο το οποίο θα ικανοποιούσε τις ανάγκες μετακίνησης σε όλη την Ελλάδα, παρέχοντας σε όλη την κοινωνία φθηνές, γρήγορες και τακτικές μετακινήσεις. Ένα τέτοιο πρόγραμμα (που εκτός των άλλων αποτελεί και μονόδρομο για την μείωση τη ανεργίας) δεν μπορεί να υλοποιηθεί εντός του ευρώ όχι μόνο γιατί η ΕΚΤ δεν πρόκειται ποτέ να ανοίξει τις στρόφιγγες (που ανοίγει αφειδώς για τις τράπεζες) αλλά και για έναν επιπλέον λόγο: Η Γερμανία, στο πλαίσιο του καταμερισμού που επιβάλει, κρατάει για την ίδια στρατηγικής σημασίας βιομηχανίες όπως τα ναυπηγεία ή οι μεταλλικές κατασκευές, αφήνοντας για την Ελλάδα δραστηριότητες περιβαλλοντικά καταστροφικές, έντασης εργασίας και στεγνές από τεχνολογία, όπως ο τουρισμός, οι εργασίες τελικής συναρμολόγησης και οι εφοδιαστικές αλυσίδες (logistics).

ΚΡΑΤΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ Η ΕΛΛΑΔΑ

          Το κρίσιμο σε αυτή την διαδικασία είναι να πάψει η ένταξη της ελληνικής οικονομίας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, όπως συντελείται σήμερα, να χαρακτηρίζεται επίτευγμα και να θεωρείται επωφελής για τον ελληνικό λαό, παραβλέποντας όχι μόνο το καθεστώς αποικίας και κράτους περιορισμένης κυριαρχίας που έχουν επιβάλλει εσχάτως Τρόικα και Τασκ Φορς αλλά και την υποβάθμιση που έχει επέλθει στο πλαίσιο της ένταξης στην ΕΕ και το ευρώ, σε βάρος της απασχόλησης και της πάσης φύσης ασφάλειας που παρέχει η κάλυψη από το εσωτερικό των πολυποίκιλων αναγκών. (Όποιοι σπεύσουν να χαρακτηρίσουν ως εθνικιστική αναδίπλωση το επιχείρημα ας το ξανασκεφτούν αναλογιζόμενοι την αυστηρότητα με την οποία Γερμανία και ΗΠΑ κρατούν προστατευμένους και μακριά από την περιλάλητη απελευθέρωση κρίσιμους κλάδους της δικής τους οικονομίας: από τράπεζες και τηλεφωνία η πρώτη, μέχρι λιμάνια και γεωργία η δεύτερη). Εδώ μάλιστα συχνά η δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η Ελλάδα χρησιμοποιείται σαν φόβητρο απέναντι στο αίτημα ρήξης αυτών των ολέθριων σχέσεων και ανάσχεσής της. Κλασσικό παράδειγμα η διατροφική επάρκεια, που υποτίθεται απειλείται αν βγούμε από το ευρώ. Κι αυτό το επιχείρημα λέγεται παρότι με βάση στοιχεία της ίδιας της ΠΑΣΕΓΕΣ (Ιανουάριος 2012), «το ποσοστό αυτάρκειας της χώρας σε μια σειρά βασικών αγροτικών – διατροφικών προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής για το έτος 2010 ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 94% περίπου»! Ακόμη κι έτσι όμως μια δεύτερη ματιά στα κρίσιμα αγροτικά προϊόντα που η Ελλάδα έχει χαμηλή αυτάρκεια, όπως στο αγελαδινό γάλα (61,05%, με παραγωγή 674.000 τόνων και κατανάλωση 1.104.000) δείχνει πως η συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ και την ΕΕ δεν αποτελεί την λύση, αλλά το πρόβλημα. Γιατί η Ελλάδα από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 που ο Κ. Σημίτης ήταν υπουργός Γεωργίας υποχρεώθηκε να μειώσει την παραγόμενη ποσότητα γάλακτος (πληρώνοντας πρόστιμα μάλιστα όταν την υπερέβαινε!) μόνο και μόνο για να μπορούν να εξάγουν οι βορειοευρωπαϊκές χώρες που είχαν καιρό πριν  βιομηχανοποιήσει την κτηνοτροφία τους. Η ελληνική κτηνοτροφία δηλαδή συρρικνώθηκε για να επιβιώσει και να μεγαλώσει τα μερίδια πωλήσεών της η βορειοευρωπαϊκή. Πραγματικότητα που σήμερα, όταν πια οι γεωργικές επιδοτήσεις απορροφούνται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα από βιομηχανίες όπως η Νούτρια και δεν περισσεύει σχεδόν τίποτε για την μεγάλη μάζα των αγροτών, γίνεται αντιληπτή με οδυνηρό τρόπο.

Λύσεις, παρά τις δυσκολίες που θα προκύψουν, μπορούν να βρεθούν για όλα τα πραγματικά προβλήματα που θα ανακύψουν κατά την έξοδο από το ευρώ. Στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια για παράδειγμα, μετά την υποτίμηση του νέου νομίσματος, θα μετατραπούν στο νέο νόμισμα και δεν θα είναι πλέον σε ευρώ. Οι καταθέσεις μπορούν να μετατραπούν στο νέο νόμισμα με διαφορετική ισοτιμία σε συνάρτηση με το ύψος τους έτσι ώστε η μετατροπή να επιφέρει αυτόματα και αναδιανομή του συσσωρευμένου πλούτου, ενώ η κάλυψη των αναγκών από το εξωτερικό μπορεί να γίνει μέσω διακρατικών συμφωνιών και στο πλαίσιο ανταλλαγών.

Το σημαντικότερο ωστόσο είναι το πλαίσιο που θα γίνει η έξοδος από το ευρώ, δηλαδή τα μέτρα που θα εφαρμοστούν ταυτόχρονα ώστε η αποχώρηση από την ευρωζώνη (και την ίδια την ΕΕ μελλοντικά) να αποτελέσει την πρώτη πράξη στην μακρά διαδικασία ανατροπής των σημερινών καταθλιπτικών συσχετισμών, που φυσικά θα παρασύρει κι όσες κυβερνήσεις υπηρετούν αυτή την πολιτική. Έτσι, η υιοθέτηση εθνικού νομίσματος ταυτόχρονα με την επιβολή φραγμών στην κίνηση των κεφαλαίων (όπως έγινε πρόσφατα στην Κύπρο, ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των αντιλαϊκών μέτρων που επιβλήθηκαν), με την εθνικοποίηση των τραπεζών (που ούτως ή άλλως έχουν χρεοκοπήσει κι επιβιώνουν χάρη σε επιδοτήσεις μέχρι να τις αγοράσει για 1 ευρώ η Ντόιτσε Μπανκ) και την διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους ή και όλου του δημόσιου χρέους (που είναι παράνομο και απεχθές) αποτελούν την μοναδική εναλλακτική απέναντι στη σημερινή βαρβαρότητα, που δεν έχει κανένα, μα κανένα σημείο λήξης.

Λεωνίδας Βατικιώτης

πηγή

 

 

Τραπεζοκρατία: Από τη Δημοκρατία της Βενετίας στον MarioDraghi και στη GoldmanSachs

του Ερίκ Τουσέν (EricToussaint)^[1]

 Από τον 12^ο αιώνα έως τις αρχές του 14^ου, το Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών, παρόν σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, μετατράπηκε σε τραπεζίτη των ισχυρών και συμμετείχε στη χρηματοδότηση ορισμένων σταυροφοριών.

Στις αρχές του 14 ^ου αιώνα, έγινε ο μεγαλύτερος πιστωτής του βασιλιά της Γαλλίας, Φιλίππου Δ’ του Ωραίου(PhilippeleBel).

Αντιμέτωπος με το βάρος ενός χρέους που επιβάρυνε τα οικονομικά του, ο Φίλλιπος ο Ωραίος ξεφορτώθηκε τους πιστωτές και το χρέος του δαιμονοποιώντας το Τάγμα των Ναΐτών Ιπποτών, κατηγορώντας το για πολλαπλά εγκλήματα[2] . Το Τάγμα απαγορεύτηκε, δημεύτηκε η περιουσία του και οι ηγέτες του εκτελεστήκαν.

Έλειπε ένα κράτος και μια γη στο Τάγμα των Ναΐτών Ιπποτών για να αντιμετωπίσει τον βασιλιά της Γαλλίας. Ο στρατός (δεκαπέντε χιλιάδες άνδρες εκ των οποίων 1.500 Ιππότες), η περιουσία και οι πιστώσεις που είχε χορηγήσει το Τάγμα δεν το προστάτεψαν από την ισχύ ενός Κράτους που είχε αποφασίσει να αφανίσει τον κυριότερο πιστωτή του.

 Την ίδια εποχή (11 ^ος – 14 ^ος αιώνας), οι Ενετοί τραπεζίτες χρηματοδοτούν επίσης τις Σταυροφορίες και δανείζουν χρήματα στους ισχυρούς της Ευρώπης, αλλά ελίσσονται πολύ πιο επιδέξια από το Τάγμα των Ναΐτών Ιπποτών. Στη Βενετία, παίρνουν το κεφάλι του κράτους, δίνοντάς του τη μορφή μιας δημοκρατίας. Χρηματοδοτούν το μετασχηματισμό της Βενετίας, μια πόλη-κράτος, σε μια αληθινή αυτοκρατορία που περιλαμβάνει τη Κύπρο, την Εύβοια ( Νεγκροπόντε) και την Κρήτη.

Υιοθετούν μια ακαταμάχητη στρατηγική για να πλουτίσουν σταθερά και να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή των πιστώσεων τους: αποφασίζουν οι ίδιοι να χρεώσουν το Ενετικό Κράτος στις τράπεζες που κατέχουν. Οι όροι των δανειακών συμβάσεων ορίζονται από τους ίδιους, καθώς είναι ταυτόχρονα ιδιοκτήτες των τραπεζών και αρχηγοί του Κράτους.

 Ενώ ο Φίλλιπος ο Ωραίος είχε συμφέρον να απαλλαγεί από τους πιστωτές του για να απελευθερωθεί από το βάρος του χρέους, το Ενετικό Κράτος επέστρεφε στο ακέραιο το χρέος στους τραπεζίτες, οι οποίοι είχαν εξάλλου και την ιδέα να δημιουργήσουν τίτλους του δημόσιου χρέους που μπορούσαν να κινηθούν από τη μία τράπεζα στην άλλη. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές είχαν αρχίσει να εδραιώνονται[3] . Αυτός ο τύπος δανείου είναι ο προάγγελος της κυριότερης μορφής του δημόσιου χρέους, όπως το γνωρίζουμε το 21^ο αιώνα.

 Επτά αιώνες μετά τη συντριβή του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών από τον Φίλιππο τον Ωραίο, οι σημερινοί τραπεζίτες της Ευρώπης, όπως και οι προκάτοχοί τους Ενετοί ή Γενουάτες, δεν χρειάζεται να ανησυχούν σε σχέση με τις νυν κυβερνήσεις.

 Τα εθνικά κράτη και το κράτος πρωτοκαθεδρίας , που είναι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ίσως πιο σύνθετα και περίπλοκα από ό, τι οι δημοκρατίες της Βενετίας (ή της Γένοβας) του 13 – 16 ^ου αιώνα, αλλά συνιστούν εξίσου τα ωμά όργανα της εξουσίας της άρχουσας τάξης, δηλαδή  του 1% εναντίον του 99%.

Ο MarioDraghi, πρώην στέλεχος της GoldmanSachs στην Ευρώπη, διευθύνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι τραπεζίτες των ιδιωτικών τραπεζών έχουν τοποθετήσει τους εκπροσώπους τους ή τους συμμάχους τους σε καίριες θέσεις στις κυβερνήσεις και στις διοικήσεις των δημόσιων υπηρεσιών. Τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι πολύ πρόθυμοι να προστατεύσουν τα συμφέροντα της ιδιωτικής χρηματοπιστωτικής αγοράς, και η συντεχνιακή πίεση που ασκούν οι τράπεζες στους βουλευτές, στις ρυθμιστικές αρχές και στους Ευρωπαίους δικαστές είναι εξαιρετικά αποτελεσματική.

 Αν και μια χούφτα μεγάλων καπιταλιστικών τραπεζών βρίσκεται στο προσκήνιο αυτά τα τελευταία χρόνια, αυτό δεν πρέπει να επισκιάζει το ρόλο των μεγαλύτερων ιδιωτικών εταιρειών της βιομηχανίας και του εμπορίου, οι οποίοι χρησιμοποιούν και εκμεταλλεύονται την εγγύτητα τους με τις κρατικές δομές με τρόπο τόσο επιδέξιο όσο και οι τραπεζίτες.

Η άρρηκτη διασύνδεση και επικάλυψη μεταξύ των τραπεζών, των βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων, και των μεγάλων ιδιωτικών συγκροτημάτων της επικοινωνίας είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του καπιταλισμού στην τρέχουσα φάση του όπως και στις προηγούμενες.

 Πράγματι, από τη στιγμή που νίκησε ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και εγκαθιδρύθηκε ως  κυρίαρχος κοινωνικός σχηματισμός, η εξουσία ασκείται από εκπροσώπους των μεγάλων ιδιωτικών ομίλων και των συμμάχων τους.

 Από ιστορικής άποψης, τα τριάντα χρόνια που ακολούθησαν τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο με το NewDeal που ξεκίνησε ο πρόεδρος Ρούσβελτ το 1933, εμφανίζονται σαν παρένθεση, στη διάρκεια της οποίας η άρχουσα τάξη αναγκάστηκε να κάνει παραχωρήσεις προς τα λαϊκά στρώματα, περιορισμένες μεν, αλλά πραγματικές. Τα μεγάλα αφεντικά αναγκάστηκαν να κρύψουν την επιρροή τους στο Κράτος.

Με τη νεοφιλελεύθερη στροφή που αρχίζει στα τέλη της δεκαετίας του 1970, εγκατέλειψαν την διακριτικότητα. Η δεκαετία του 1980 ανεβάζει στο προσκήνιο μια κυρίαρχη τάξη που χωρίς εμπόδια οδηγεί με κυνισμό την κούρσα προς το κέρδος και την γενικευμένη εκμετάλλευση των ανθρώπων και της φύσης.

 Η περιβόητη ρήση της Μάργκαρετ Θάτσερ «Thereisnoalternative, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» σηματοδοτεί μέχρι σήμερα το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό τοπίο, με βίαιες επιθέσεις στα κοινωνικά δικαιώματα και στις κοινωνικές κατακτήσεις.

 Ο MarioDraghi, η AngelaMerkel, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι (μέγας Ιταλός εργοδότης), ο José ManuelBarroso εμφανίζονται ως εμβληματικές φυσιογνωμίες της συνέχισης του θατσερικού σχεδίου.

Η ενεργή συνενοχή των σοσιαλιστικών κυβερνήσεων (από τον Schröder μέχρι τον Ολάντ, περνώντας από τους Μπλερ, Μπράουν, Παπανδρέου, Θαπατέρο, Socrates, Λέττα, DiRupo και πολλούς άλλους) δείχνει μέχρι ποιο σημείο έχουν ενταχθεί στη λογική του καπιταλιστικού συστήματος και έχουν γίνει μέρος του συστήματος όπως επίσης ο Μπαράκ Ομπάμα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

 Όπως δήλωσε ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος WarrenBuffett: «Πρόκειται για ταξικό πόλεμο, και είναι η τάξη μου που νικά».

 Το σύστημα του δημόσιου χρέους, όπως λειτουργεί στον καπιταλισμό αποτελεί έναν μόνιμο μηχανισμό για τη μεταφορά του πλούτου που παράγεται από το λαό προς την καπιταλιστική τάξη. Ο μηχανισμός αυτός ισχυροποιήθηκε με την κρίση που ξεκίνησε το 2007-2008, καθώς οι ζημίες και τα χρέη των ιδιωτικών τραπεζών μετατράπηκαν σε δημόσια χρέη. Σε μια πολύ μεγάλη κλίμακα, οι κυβερνήσεις έχουν κοινωνικοποιήσει τις ζημιές των τραπεζών, έτσι ώστε οι ίδιες να συνεχίσουν να κάνουν κέρδη που διανέμουν στους καπιταλιστές ιδιοκτήτες τους.

 Οι κυβερνήσεις είναι οι άμεσοι σύμμαχοι των μεγάλων τραπεζών και θέτουν τους δημόσιους πόρους στην υπηρεσία τους. Υπάρχει ένα μόνιμο εκκρεμές μεταξύ των μεγάλων τραπεζών και των κυβερνήσεων. Ο αριθμός των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, ή των πρωθυπουργών, που προέρχονται απευθείας από τις μεγάλες τράπεζες ή που πηγαίνουν στις τράπεζες όταν φύγουν από τη κυβέρνηση δεν παύει να αυξάνεται από το 2008.

 Το επάγγελμα της τράπεζας παραείναι βασικό για την οικονομία ώστε να αφήνεται στα χέρια του ιδιωτικού τομέα. Πρέπει να κοινωνικοποιηθεί ο τραπεζικός τομέας (που συνεπάγεται την απαλλοτρίωση του) και να τεθεί υπό τον έλεγχο των πολιτών (τραπεζικών υπάλληλων, πελατών, ενώσεων και εκπροσώπων των τοπικών πολιτικών φορέων), διότι πρέπει να υπόκειται στους κανόνες μιας δημόσιας υπηρεσίας ^[4][4] και τα έσοδα που δημιουργεί η δραστηριότης του, να χρησιμοποιούνται για το κοινό καλό.

 Το δημόσιο χρέος που πολλαπλασιάστηκε για να σώσει τις τράπεζες είναι τελεσίδικα παράνομο και πρέπει να καταγγελθεί. Ένας λογιστικός έλεγχος από τους πολίτες πρέπει να προσδιορίσει και τα υπόλοιπα μη νομιμοποιημένα ή /και παράνομα χρέη και να επιτρέπει μια κινητοποίηση έτσι ώστε να μπορέσει  να πάρει μορφή μια αντι-καπιταλιστική εναλλακτική λύση.  Η κοινωνικοποίηση των τραπεζών και η  ακύρωση/καταγγελία των μη νομιμοποιημένων χρεών πρέπει να είναι μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος ^[5][5] .

Όπως στη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βενετίας, έτσι και σήμερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην πλειονότητα των πιο βιομηχανοποιημένων χωρών του πλανήτη, το κράτος βρίσκεται σε ώσμωση με τη μεγάλη ιδιωτική τράπεζα και αποπληρώνει υπάκουα το χρέος.

Η μη αποπληρωμή του μη νομιμοποιημένου χρέους, η κοινωνικοποίηση των τραπεζών όπως και άλλα μέτρα ζωτικής σημασίας θα κάνει τον λαό παράγοντα της ίδιας της ιστορίας του. Πρέπει  οι Κυβερνήσεις να γίνουν τόσο πιστές στους καταπιεσμένους όσο πιστές είναι οι κυβερνήσεις Μέρκελ και Ολάντ στις μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες.

Μια τέτοια λαϊκή κυβέρνηση θα πρέπει να διεισδύσει στην ιερή μεγάλη ιδιωτική περιουσία για να αναπτύξει αγαθά  κοινής ιδιοκτησίας, σεβόμενη ταυτόχρονα τα όρια αντοχής της φύσης. Τέτοια κυβέρνηση θα πρέπει επίσης να πραγματοποιήσει μια ριζική ρήξη με το καπιταλιστικό Κράτος και να εξαλείψει όλες τις μορφές καταπίεσης. Θα χρειαστεί μια αυθεντική επανάσταση.

 

---

[1] Ο EricToussaint, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών, είναι πρόεδρος της CADTM Βελγίου (Επιτροπή για την κατάργηση του χρέους του Τρίτου Κόσμου, www.cadtm.org ) και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της ATTAC. Είναι συγγραφέας του Τραπεζοκρατία (Bancocratie), AdenEdition, Βρυξέλλες, 2013 και του Δίκη ενός υποδειγματικού ανθρώπου (de Procès d’un homme exemplaire), Εκδόσεις AlDante, Μασσαλία, 2013. ΈγραψεμετονDamienMillet, AAA. Audit Annulation Autre politique (ΛΑΑ.Λογιστικόςέλεγχος, Ακύρωση, Άλληπολιτική, Seuil, Παρίσι, 2012. ΟσυγγραφέαςευχαριστείτουςPauline Imbach, Stephanie Jacquemont, Damien Millet καιClaude Quemarγιατιςσυμβουλέςτους

[2]Δείτε David Graeber, ΤοΧρέος, 5.0000 ΧρόνιαΙστορίας (Dette 5000 ans d’Histoire), Παρίσι, ΟιΣχέσειςπουαπελευθερώνουν(Les liens qui libèrent), 2013 ; Thomas Morelet François Ruffin, Ζήτωη Πτώχευση (Vive la Banqueroute!),Παρίσι, ΕκδόσειςFakir, 2013.

[3] Fernand Braudel, Υλιστικός πολιτισμός, οικονομία και καπιταλισμός. 15^ος – 18^ος αιώνας (Civilisation matérielle, économie et capitalisme. XVe-XVIIIe siècle), Παρίσι, Armand Collin, 1979 , David Graeber, Το Χρέος, 5.000 Χρόνια Ιστορίας (Dette 5000 ans d’Histoire), Παρίσι, Οι Σχέσεις που απελευθερώνουν (Les liens qui libèrent), 2013.

4[4] Ο τραπεζικός τομέας θα πρέπει να είναι εξ ολοκλήρου δημόσιος, με εξαίρεση ενός μικρού συνεταιριστικού τομέα με τον οποίο θα μπορούσε να συνυπάρξει και να συνεργαστεί.

[5][5] Βλ. DamienMillet και EricToussaint, «Ευρώπη: Τι πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης για την κρίση;» http://cadtm.org/Europe–Quel–programme–d–urgence , που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουνίου 2012. Δείτε επίσης: ThomasCoutrotPatrickSaurin και EricToussaint , «Ακύρωση του χρέους ή φορολόγηση του κεφαλαίου: Τι να διαλέξουμε;» http://cadtm.org/Annuler–la–dette–ou–taxer–le που δημοσιεύθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2013. Τέλος, δείτε: Τι να κάνουμε με το χρέος και το ευρώ; http://cadtm.org/Que –how–to–the-χρέους-και-ο-ευρώ, που δημοσιεύθηκε στις 30 Απριλίου 2013.

 

 

 

ΕΥΡΩ & ΧΙΛΗ

Ο μονεταρισμός είναι ένα νομισματικό μοντέλο που επιδιώκει τη διατήρηση της αξίας του χρήματος με κάθε κόστος. Εχθρός του είναι ο πληθωρισμός, με τον οποίο το χρήμα χάνει την αξία του. Όσοι συγκεντρώνουν χρηματικά κεφάλαια επιβάλλουν και τον μονεταρισμό. Ο μονεταρισμός ως σύστημα νομισματικής και χρηματικής πολιτικής σημαίνει, ότι η Κεντρική Τράπεζα ή η κάθε αρμόδια αρχή δεν εκδίδει χρήμα για την κάλυψη των ελλειμμάτων. Αν το κράτος έχει ελλείμματα πρέπει να βρει διαφορετικές πηγές χρήματος για την κάλυψη των αναγκών του. Αυτές οι πηγές δεν είναι άλλες από τη μείωση των δαπανών του δημοσίου, την αφαίμαξη των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων και των δημόσιων υπηρεσιών, τη διάλυση της παιδείας και της υγείας, τις ιδιωτικοποιήσεις, τη μείωση των μισθών των δημόσιων υπαλλήλων και των συντάξεων, την αύξηση της φορολογίας, με μία μόνο λέξη η λιτότητα.

Ο μονεταρισμός όμως κτυπάει και τον ιδιωτικό τομέα. Οι κρίσεις μέχρι σήμερα έχουν ξεκινήσει από τον ιδιωτικό τομέα και μετά πέρασαν στο δημόσιο που προτρέχει να διασώσει τράπεζες και επιχειρήσεις.  Ο μονεταρισμός για τις επιχειρήσεις σημαίνει διακοπή των πιστώσεων και της ρευστότητας με τα ίδια αποτελέσματα με το δημόσιο : κλεισίματα, απολύσεις και μειώσεις μισθών.

Η λιτότητα και τα μέτρα διάσωσης της αξίας του χρήματος σε όφελος του χρηματικού κεφαλαίου προκαλεί την αντίδραση της κοινωνίας που βλέπει να καταστρέφεται το βιοτικό της επίπεδο και τα δημοκρατικά της κεκτημένα σε όφελος των διαφθαρμένων πολιτικών και οικονομικών παραγόντων που δημιουργούν τις κρίσεις για τα ιδιωτικά τους συμφέροντα. Η μόνη λύση που απομένει στο κατεστημένο είναι να χρησιμοποιήσει τον αυταρχισμό, τη βία, την προπαγάνδα, την παραβίαση των δικαιωμάτων, επίσης την δικτατορία και τον φασισμό. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζούμε τα πρώτα χαρακτηριστικά επιβολής του μονεταρισμού. Στην Χιλή έζησαν τη δικτατορία και τον φασισμό. Δεν ήταν απλά νεοφιλελευθερισμός.

Ο  νεοφιλελευθερισμός είναι μία από τις πολιτικές του μονεταρισμού. Κοιτάξτε τι γίνεται με τις τράπεζες. Οι τράπεζες έχουν κρατικοποιηθεί με 200 δις ευρώ και οι εταιρείες ύδρευσης ιδιωτικοποιούνται, ενώ έχουν κέρδη. Το σύστημα λέγεται μονεταρισμός.

Το ευρώ διέπεται από τον μονεταρισμό. Γι’ αυτό το λόγο επιβάλλονται προγράμματα λιτότητας και αφαίμαξης του πλούτου σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σκοπός είναι διασωθεί το ευρώ και να διατηρήσει την αξία του, για να μην χάσουν οι πλουτοκράτες τον χρηματικό πλούτο τους.

Η αριστερά αποδέχεται τον μονεταρισμό, διότι στηρίζει το ευρώ. Στηρίζει δηλαδή το σύστημα που επιβλήθηκε με φασισμό και χούντα στην Χιλή. Στη σημερινή επέτειο της Χιλής εκτός από τα ζητήματα υποχωρητικότητας της αριστεράς μπροστά στο δίλλημα εμφύλιος πόλεμος ή χούντα, ας μη λείψει και η κριτική για το μονεταρισμό του ευρώ. Ας υποψιαστούμε πώς γίνεται μια αριστερά να καταγγέλλει το φασισμό και να αποδέχεται το σύστημα του μονεταρισμού που θέλει να επιβάλλει ο φασισμός.

11.09.2013

Γιώργος Πάσογλου

Οι αριθμοί της δυστυχίας… αποπληθωρισμός !

Περιχαρής η 3κομματική κυβέρνηση μας μιλάει ότι οι δείκτες της οικονομίας βελτιώνονται καθημερινά και ότι αυτό είναι αισιόδοξο μήνυμα!

Μαζί με την κυβέρνηση και διάφοροι «οικονομολογούντες» οικονομολόγοι, που ως άλλοι Νοστράδαμοι της ελληνικής Κρίσης βλέπουν το φως στο τούνελ!

Όμως αυτό το φως που βλέπουν μήπως τελικά είναι το φως του τρένου που έρχεται καταπάνω μας;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Από το 1968 είχαμε να δούμε αρνητικό πληθωρισμό. Μετά από 45 συναπτά έτη καταγράφηκε αποπληθωρισμός 0,2% δηλ πτώση του γενικού επιπέδου τιμών στα αγαθά και τις υπηρεσίες!!!

Μα θα μου πείτε αυτό είναι ευτυχές!!! Έτσι θα καταφέρνει ο λαός να έχει πρόσβαση με μικρότερο κόστος σε μία σειρά αγαθών-υπηρεσιών που μέχρι χθες θεωρούνταν ακριβά!!! Γιατί λοιπόν δεν χαίρεσαι;

Δεν χαίρομαι επειδή, ιστορικά, κάθε φορά που μία χώρα είχε αποπληθωρισμό, οι φτωχοί γίνονταν φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι. Και εξηγούμαι:

 

1. Έχουμε μείωση του δείκτη «Διαρκή αγαθά – Είδη νοικοκυριού & υπηρεσίες». Αυτό σημαίνει ότι μία σειρά από αγαθά όπως έπιπλα, χαλιά, στρώματα, λευκά είδη, οικιακές συσκευές & υπηρεσίες, έγιναν φθηνότερα. Ως αντιλαμβάνεστε δεν επωφελείται ο φτωχός, αφού δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητές του να ανανεώσει τον οικιακό εξοπλισμό του. Επωφελείται αμιγώς ο πλούσιος, για να προχωρήσει σε ανακαίνιση εκ βάθρων με μικρότερο κόστος.

2. Έχουμε μείωση του δείκτη «Υγεία». Αυτό σημαίνει ότι φάρμακα και ιατρικές – οδοντιατρικές – παραϊατρικές υπηρεσίες, έγιναν φθηνότερα. Επωφελήθηκε όμως ο φτωχός; Και εδώ η απάντηση είναι αρνητική. Και οι λόγοι είναι οι εξής:

• Η πτώση των λιανικών τιμών των φαρμάκων συνοδεύτηκε από αύξηση της συμμετοχής στις συνταγές των ασφαλιστικών ταμείων. Τα λαϊκά στρώματα ουσιαστικά δεν επωφελήθηκαν, αφού αυτά κατ’ εξοχήν συνταγογραφούν τα φάρμακά τους. Επωφελήθηκε ο πλούσιος που αγόραζε τα φάρμακα χωρίς συνταγή ασφαλιστικού ταμείου.
• Η πτώση των τιμών στις ιατρικές – οδοντιατρικές -παραϊατρικές υπηρεσίες δεν ωφέλησε τον φτωχό αφού αυτός πάντα αποκτούσε πρόσβαση στο δημόσιο χώρο υγείας, μέσω των ασφαλιστικών ταμείων του. Ελάχιστες φορές έχουν αποτανθεί οι φτωχοί στον ιδιωτικό χώρο υγείας και τούτου επειδή δεν σηκώνει η τσέπη τους το οικονομικό βάρος.

Ποιοι επωφελήθηκαν λοιπόν; Μα, φυσικά και πάλι οι πλούσιοι αφού απέκτησαν φθηνότερη πρόσβαση στον ιδιωτικό χώρο της Υγείας.

 

3. Έχουμε μείωση του δείκτη «Μεταφορές». Εδώ, μειώθηκαν οι τιμές των αυτοκινήτων (προσφορές σε μεταχειρισμένα-καινούργια, κίνητρο απόσυρσης) και των καυσίμων (βενζίνης-πετρελαίου). Δεν μειώθηκε όμως το κόστος στα Μαζικά Μέσα Μεταφοράς όπως ταξί, τρένα, αεροπλάνα, ΚΤΕΛ, λεωφορεία, τα τέλη κυκλοφορίας και οι ειδικοί φόροι πολυτελείας. Τί σημαίνουν όλα αυτά; Αρχικά για να αγοράσει κάποιος νέο αυτοκίνητο, δεδομένου ότι έχει κλείσει η στρόφιγγα δανεισμού από τις τράπεζες, είναι πάρα πολύ δύσκολο. Καλά-καλά δεν σκέφτονται τα μεσαία εισοδήματα να προβούν σε αγορά αυτοκίνητου θα το σκεφτεί ο φτωχός πολίτης; Τυχαία έχει πτώση άνω του 70% η αγορά των αυτοκινήτων; Ο μόνος λοιπόν που καταφέρνει να αγοράσει και μάλιστα φθηνότερα είναι ο πλούσιος! Η απαξίωση δε, του στόλου των μεταχειρισμένων οχημάτων, που εκποίησαν οι άνεργοι ζημίωσε περισσότερο τους φτωχούς. Αν δε, επιλέξει ο φτωχός να μετακινηθεί με τα μέσα μαζικής μεταφοράς (ταξί, τρένα, αεροπλάνα, λεωφορεία, ΚΤΕΛ…) θα του κοστίζει περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν!!! Στο σύνολο λοιπόν του κλάδου «Μεταφορές» επωφελήθηκαν πάλι οι πλούσιοι!

 

4. Έχουμε μείωση του δείκτη «Επικοινωνίες». Αυτό σημαίνει ότι μειώθηκαν οι τιμές των τηλεφωνικών υπηρεσιών. Υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι ο φτωχός αύξησε τις ώρες ομιλίας του; Έχει δηλαδή ως προτεραιότητα να μιλάει στο τηλέφωνο αντί να δαπανήσει χρήματα για πιο βασικά αγαθά-υπηρεσίες; Κατ’ ουσία δεν επωφελήθηκε ο φτωχός. Παραγνωρίζουμε ότι έχουν αυξηθεί και τα ποσοστά των διακοπών παροχής τηλεφώνου και internet, και ότι έχουμε αθρόα στροφή προς την καρτοκινητή τηλεφωνία. Πάλι ωφελημένος είναι ο εύπορος, αφού θα κληθεί να πληρώσει λιγότερα για τον ίδιο χρόνο κατανάλωσης.

 

5. Έχουμε μείωση του δείκτη «Αναψυχή – Πολιτιστικές δραστηριότητες». Αυτό σημαίνει ότι μία σειρά από αγαθά-υπηρεσίες μείωσαν τις τιμές τους, όπως ο οπτικοακουστικός εξοπλισμός, υπολογιστές, ηλεκτρονικές συσκευές, θέατρα, κινηματογράφοι, πολιτιστικοί χώροι, κέντρα διασκέδασης και βιβλία. Και αυτός ο δείκτης δεν αποτελεί για τα φτωχά λαϊκά στρώματα προτεραιότητα. Δεν αποτελεί προτεραιότητα να αλλάξει κινητό τηλέφωνο, τηλεόραση, ηχοσύστημα κλπ. Ωφελημένες είναι οι εύπορες τσέπες που θα βγουν να διασκεδάσουν φθηνότερα και θα αγοράσουν τον νέο «i-Γιάννη»!

 

6. Έχουμε μείωση του δείκτη «Ξενοδοχεία – Καφέ – Εστιατόρια». Μειώθηκε το κόστος στα εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφετέριες  κυλικεία και ξενοδοχεία. Οι διακοπές αποτελούσαν είδος πολυτελείας για αρκετές οικογένειες στην Ελλάδα. Οι περισσότερες κατέφευγαν σε δανεισμό για να κάνουν διακοπές. Αντίστοιχα η κατανάλωση σε εστιατόρια, καφετέριες κλπ φούσκωνε τις πιστωτικές κάρτες στο παρελθόν. Σήμερα όλα αυτά έχουν κοπεί και ως εκ τούτου όσοι κινούνταν με την «άνεση των καρτών» έχουν ξεχάσει τί σημαίνει φαγητό σε ταβέρνα. Πάλι ο εύπορος επωφελήθηκε μιας και με λιγότερα χρήματα μπορεί να απολάβει περισσότερες υπηρεσίες – αγαθά από την ομάδα αυτή.

 

7. Έχουμε μείωση του δείκτη «Εκπαίδευση». Με άλλα λόγια έχουμε μείωση στα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, ξένων γλωσσών, φροντιστηρίων, ΙΕΚ και μεταπτυχιακών σπουδών. Πόσες φτωχές οικογένειες είχαν πρόσβαση στην ιδιωτική εκπαίδευση; Πόσοι είχαν την δυνατότητα να καταβάλλουν δίδακτρα για μεταπτυχιακό; Πόσοι είχαν πρόσβαση στα φροντιστήρια; Σήμερα με άνεργους γονείς ΔΕΝ ΕΧΕΙΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗ… και εδώ λοιπόν οι εύποροι ευνοούνται από τις μειώσεις τιμών.

 

ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΟΔΑ έχουμε ΑΥΞΗΣΗ των δεικτών σε:

 

1. «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά». Εδώ αυξήθηκαν οι τιμές στα νωπά φρούτα – λαχανικά – ψάρια – κρέατα, γαλακτοκομικά και αυγά. Μιλάμε ότι το «καλάθι της νοικοκυράς» πήρε φωτιά στα βασικά είδη διατροφής αν σκεφτούμε ότι έχουν υποστεί μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις όλοι, και ότι έχουμε μία στρατιά ανέργων με εισόδημα μηδενικό ή κάτω από το όριο της φτώχειας!!! Ο πόνος «γλυκαίνει» από την μείωση στις τιμές στα παγωτά, ζάχαρη, γλυκά, χυμούς και σοκολάτες. Όμως είναι προφανές ότι αυτά τα είδη έγιναν είδη πολυτελείας και δεν καταναλώνονται… 

2. «Αλκοολούχα ποτά και καπνός». Με την υπέρμετρη φορολόγηση των αλκοολούχων και του καπνού οδηγηθήκαμε στην κατακόρυφη πτώση κατανάλωσης τους. Οι τιμές των προϊόντων αυτών εκτοξεύτηκαν σε δυσθεώρητα ύψη αναλογικά με το μέσο εισόδημα των φτωχών.

 

3. «Ένδυση και υπόδηση». Σας ακούγεται παράξενο; Και όμως οι τιμές στα βασικά είδη ένδυσης και υπόδησης αυξήθηκαν. Ο δείκτης «Ένδυση και υπόδηση» αυξήθηκε κατά 2,1%!!! Οι φτωχοί αγοράζουν τα αγαθά αυτά ακριβότερα σε σχέση με το παρελθόν παρά τις διαρκείς εκπτώσεις!!! 

 

4. «Στέγαση». Η αύξηση των τιμών, του πετρελαίου θέρμανσης, του ηλεκτρισμού αλλά και της συνολικής άμεσης-έμμεσης φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας αύξησε το κόστος κατά 8% σε σχέση με πέρσι!!! Παρά το γεγονός ότι έχουμε πλήθος αδιάθετων νεόδμητων και ξενοίκιαστων διαμερισμάτων ο δείκτης αυτός αποτέλεσε βόμβα στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Ο φτωχός πια βλέπει τη στέγαση ως είδος πολυτελείας!!! Δεν είναι τυχαίο ότι αυξήθηκαν τα ποσοστά των αστέγων…

 

Όπως αντιλαμβάνεστε ο αρνητικός πληθωρισμός ευνοεί ΜΟΝΟ όσους έχουν χρήματα να καταναλώσουν. Δεν έχουμε πτώση στις τιμές των βασικών ειδών, των ειδών πρώτης ανάγκης, τουλάχιστον σε επίπεδο ανάλογο με τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Αποτέλεσμά είναι ο φτωχός να γίνεται φτωχότερος και ο πλούσιος πλουσιότερος. Είναι τέτοιο το σπιράλ της ύφεσης που δημιουργεί, σε βαθμό που επιβραδύνει τις όποιες ελπίδες ανάκαμψης. Η ιστορική πείρα μας αποδεικνύει ότι ο αρνητικός πληθωρισμός είναι ένας ακόμα οικονομικός δείκτης για να αντιληφθούμε την αποστράγγιση των αδύναμων. Δεν αλλάζει τους συσχετισμούς στην κατανάλωση, και πλασματικά εμφαίνεται πως τα προϊόντα είναι φθηνότερα.

 

Εν κατακλείδι το παιχνίδι ανάμεσα στον πληθωρισμό και τον αποπληθωρισμό καταλήγει πάντα στην διεύρυνση της ψαλίδας ανάμεσα σε φτωχούς και πλούσιους. Θα διαπιστώσετε για ακόμα μία φορά στο μέλλον, ότι δεν θα μειωθούν οι τιμές των βασικών αγαθών σε τέτοιο βαθμό, που να λέμε ότι περισσεύουν εισοδήματα για αποταμίευση και επένδυση από την φτωχότερη τάξη (δεν κάνω λόγο για κατανάλωση…).

Γράφει ο Κάντζος Αριστείδης (πηγή άντλησης πληροφοριών)

Νομικά Ανάλατα http://nomika-analata.blogspot.com/2013/04/blog-post_432.html#ixzz2Qd3cpttWhttps://www.facebook.com/groups/515819975096677

Follow us: @NomikaAnalata on Twitter

Η ΧΡΗΜΑΤΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΚΤ & Η ΚΥΠΡΟΣ

Είναι γνωστή η φήμη της γερμανικής μπύρας. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι η συνταγή της μπύρας στη Γερμανία είναι προστατευμένη από το γερμανικό Σύνταγμα.

Επίσης όσοι έχουν ζήσει στη Γερμανία θα έχουν δοκιμάσει τα περίφημα ψωμάκια για το πρωινό, τα οποία χαρίζουν ανεπανάληπτες γευστικές εμπειρίες. Η συνταγή του ψωμιού στην Γερμανία είναι επίσης προστατευμένη από το γερμανικό Σύνταγμα.

Αυτά τα δύο δεν επηρεάζουν τόσο τις ζωές μας, όσο μια άλλη υποχρέωση από το Γερμανικό Σύνταγμα, η οποία ταυτόχρονα αποτελεί και αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και άρα προκαλεί  αξιώσεις και θεμέλιο για την ανάληψη ενεργειών προς τα κράτη μέλη και τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών. Αυτή η εξουσία της ΕΚΤ έχει χαρακτηριστεί από πολλούς οικονομολόγους ως γερμανική εμμονή και το επίσημο όνομά της είναι Σταθερότητα των Τιμών.

Σταθερότητα των τιμών σημαίνει  αποφυγή πληθωρισμού (ανεξέλεγκτη άνοδος των τιμών) και αποπληθωρισμού (ανεξέλεγκτη πτώση των τιμών).

Η σταθερότητα των τιμών ελέγχεται από την ΕΚΤ με την ρύθμιση των επιτοκίων. Με άλλες λέξεις σε τι τιμές (επιτόκια, περικοπές αποτίμησης) προσφέρει (πουλάει) χρήμα –μόνο- στις τράπεζες και σε τι τιμές (επιτόκια) οι τράπεζες μεταπουλάνε το χρήμα.

Το χρήμα όμως  στις τράπεζες έχει και  μια δεύτερη πηγή: τις καταθέσεις από τους ιδιώτες (νοικοκυριά, επιχειρήσεις) που στην ουσία είναι δάνεια από τους καταθέτες προς τις τράπεζες. Όταν η ΕΚΤ και οι αγορές κλείνουν τις στρόφιγγες προς τις τράπεζες, τότε η μόνη λύση για τις εμπορικές τράπεζες είναι οι καταθέσεις. Για να προσελκύσουν καταθέσεις προσφέρουν υψηλά επιτόκια. Αυτό όμως ήδη σημαίνει, ότι οι τράπεζες έχουν ανάγκη να εξυπηρετήσουν παλιότερες υποχρεώσεις, όπως παλιότερα δάνεια σε τράπεζες ή και υπάρχουσες ήδη καταθέσεις.

Για να μπορέσει μια τράπεζα να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της   και να κερδίσει παράλληλα θα πρέπει να καλύψει τα κενά της. Με άλλες λέξεις αν θα έχει μια κατάθεση 1.000.000,00 € με επιτόκιο 6 % θα πρέπει από αυτήν την κατάθεση να χορηγήσει ένα δάνειο (ή περισσότερα δάνεια) με μεγαλύτερο επιτόκιο και παράλληλα να βγάλει τα λειτουργικά της έξοδα. Αν το δάνειο δεν αποπληρωθεί τότε η τράπεζα μένει έκθετη απέναντι στον καταθέτη. Δεν έχει τις καταθέσεις. Όταν το φαινόμενο μαζικοποιείται, η τράπεζα καταρρέει.

Από την άλλη, όταν τα επιτόκια δανείων  αυξάνονται, αυτό συνεπάγεται δυσκολότερη αποπληρωμή των δανείων. Το φαινόμενο εντείνεται σε περιόδους κρίσης καθώς ελλοχεύουν και άλλες δυσκολίες.

Όταν οι Γερμανικές τράπεζες δίνουν σχεδόν μηδενικά επιτόκια στις καταθέσεις αυτό σημαίνει, ότι λιγοστεύουν το ρίσκο τους. Δεν αυξάνουν αντίστοιχα τα επιτόκια των δανείων τους και αυτό σημαίνει ευκολότερη αποπληρωμή. Παράλληλα  επιβάλλεται στην αγορά σταθερότητα των τιμών που είναι ο   γερμανικός οικονομικός τρόπος ζωής. Όσοι ευρωπαϊστές δεν το κατάλαβαν αυτό και δεν μπορούν να αντιδράσουν προκαλούν εγκλήματα. Ο Σόιμπλε επιβεβαίωσε, ότι όποιος δεν υποταχθεί στα μηδενικά επιτόκια θα τσακιστεί. Οι ελληνικές και οι κυπριακές τράπεζες δεν μπορούν να μείνουν στα μηδενικά επιτόκια, διότι δεν μπορούν να δανειστούν ευρώ με ευνοϊκούς όρους (επιτόκια) από την ΕΚΤ και τώρα χάνουν την αξιοπιστία των καταθετών. Αν η Lehman Brothers προκάλεσε την αναξιοπιστία μεταξύ των τραπεζών τα γεγονότα στην Κύπρο προκάλεσαν την αναξιοπιστία των καταθετών. Στην ουσία είναι το ίδιο, γιατί πρόκειται για μπλοκάρισμα στις πηγές χρηματοδότησης των τραπεζών. Η χρηματοπολιτική της ΕΚΤ γκρέμισε τις ελληνικές και κυπριακές τράπεζες τόσο από άποψη ρευστότητας όσο και από άποψη εποπτείας.

Αν η κατάσταση στις ελληνικές και κυπριακές τράπεζες  έχει μια αρνητική συνέπεια και για την γερμανική οικονομία απαντάει η τελευταία γνώμη της ΕΚΤ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζητάει η επανιδιωτικοποίηση* των τραπεζών στην Ελλάδα να μπορεί να γίνει και χωρίς ανοιχτή προσφορά, δηλαδή όπως ακριβώς με τον ΟΤΕ…

Για να κριθεί, αν ο Σόιμπλε πανηγυρίζει σε ένα στημένο παιχνίδι θα πρέπει κανείς να ψάξει τον καταστατικό χάρτη της ΕΚΤ και τη συνθήκη του Μάαστριχτ που έχουν υιοθετήσει την παγκοσμιοποιημένη οικονομία της αγοράς και την «γερμανική εμμονή», την σταθερότητα των τιμών. Συνθήκες που ψηφίστηκαν και από κάποιους αντιμερκελιστές ή αντιγερμανιστές, δηλαδή άχρηστοι πολιτικοί ταγοί που λένε ότι για την κρίση φταίει η παρούσα καγκελαρία που ασκεί πολιτική υπερδύναμης. Οι συνθήκες και οι θεσμοί της Ε.Ε. δεν διέπονται από το απόρρητο. Οποιοσδήποτε μπορεί να γνωρίζει ποιες είναι οι αρχές και οι στόχοι των ευρωενωσιακών θεσμών.

Ας καθαρίσουμε τα κεφάλια μας από τις σκοτεινές συνομωσιολογίες,  ας διακρίνουμε την γερμανική γαστρονομική παράδοση από τα συμφέροντα των λόμπι που χρησιμοποιούν ως εργαλείο τους θεσμούς της Ε.Ε. και ας βάλουμε στόχους για να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με την Ε.Ε..

* η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με λεφτά του δημοσίου και επομένως η αγορά μετοχών από το δημόσιο θεωρείται κρατικοποίηση των τραπεζών.

Πρώτη δημοσίευση στα «ΝΟΜΙΚΑ ΑΝΑΛΑΤΑ» με τίτλο «Γιατί πανηγυρίζει ο κ. Σόιμπλε;»

31.03.2013

Γιώργος Πάσογλου

4η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΩΝ

«περί επιστροφής σε εθνικό νόμισμα»

 

ΣΤΟ ΓΚΡΟΥΠ ΤΟΥ FACEBOOK: «ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ»

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ:

ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΒΔΙΩΤΗΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΣ, ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΑΚΗΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΙΤΙΚΑΡΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜΑΚΗΣ

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ:

Α) ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΚΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΜΜΕ, ΑΠΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥΣ, ΝΑ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΤΟ ΤΙ ΚΑΚΟ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ ΑΝ ΦΥΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩ…ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΥΝ ΟΜΩΣ ΕΥΣΧΗΜΑ ΝΑ ΜΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΜΑ: « ΤΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΣΥΜΒΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΕΧΕΣ ΜΕΛΛΟΝ, ΜΕΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ;»

Β) ΕΠΙΣΗΣ ΑΡΚΕΤΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΟΤΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ ΑΛΛΑ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΥ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ…ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ: ΕΙΤΕ ΜΕ ΕΥΡΩ ΕΙΤΕ ΜΕ ΔΡΑΧΜΗ, ΑΝ ΕΧΟΥΜΕ «ΚΑΛΟΥΣ» ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ, ΘΑ ΒΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΚΡΗ…ΑΝ ΟΜΩΣ ΕΧΟΥΜΕ «ΚΑΚΟΥΣ» ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ, ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΑΛΛΙΩΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΧΑΜΕΝΟΙ….

ΘΑ ΘΕΛΑΜΕ ΤΙΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΥΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ…

Η συζήτηση σε pdf

Πηγή. (σελίδα στο facebook)

Αλήθεια, κοροϊδεύεις τους Ιταλούς, Έλληνα ψηφοφόρε ;

Με ένα υπεροπτικό ύφος σαράντα καρδιναλίων αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν αρκετοί αναλυτές αλλά και αναγνώστες και τηλεθεατές τα πρώτα αποτελέσματα των Ιταλικών εκλογών και συγκεκριμένα την πολύ δυνατή παρουσία που καταγράφει ο Μπερλουσκόνι και ο Γκρίλο.

Όπως σωστά σημείωνε και το Unfollow, σε μήνυμά του στο twitter, πολλοί θυμήθηκαν ότι ο Γκρίλο είναι πρώην κωμικός αλλά κανένας δεν θέλησε να σημειώσει ότι έχει ζητήσει δημοψήφισμα για την παραμονή της Ιταλίας στην ευρωζώνη. Το ίδιο έχει κάνει και η συμμαχία του Μπερλουσκόνι γεγονός που εξηγεί τη λύσσα με την οποία τον αντιμετώπισε το Βερολίνο.

Έχουμε εξηγήσει και στο παρελθόν ότι ο Μπερλουσκόνι φόρεσε τον αντιευρωπαϊκό μανδύα όχι προς όφελος του Ιταλικού λαού αλλά εκπροσωπώντας ένα τμήμα της ιταλικής αστικής τάξης που δυσφορεί με την οικονομική κυριαρχία του Βερολίνου. Ο Γκρίλο, αντίθετα, απλώς αφουγκράστηκε την οργή των Ιταλών για τη λειτουργία της ευρωζώνης και την επιβολή της καταστροφικής λιτότητας – για την οποία γελάει πλέον ακόμη και το ΔΝΤ.

Οι ιταλικές εκλογές λοιπόν μπορεί να μην έβγαλαν νικητή αλλά έβγαλαν ηττημένο – τις δυνάμεις της τεχνοκρατικής, αντιδημοκρατικής, αυταρχικής και οικονομικά αυτοκτονικής ΕΕ. Κρίνοντας από το αποτέλεσμα των εκλογών μπορούμε με σχετική βεβαιότητα να υποθέσουμε ότι εάν διεξαγόταν σήμερα δημοψήφισμα η Ιταλία, μια από τις πέντε ισχυρότερες οικονομίες της Ευρώπης, θα εγκατέλειπε το ευρώ. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο τα διεθνή και τα ελληνικά ΜΜΕ επιχειρούν να εξευτελίσουν τον Γκρίλο παρουσιάζοντάς τον, ούτε λίγο ούτε πολύ, σαν μια νέα Τσιτσιολίνα της ιταλικής πολιτικής σκηνής.

Για άλλη μια φορά, μετά την επιβολή ενός μη εκλεγμένου πρωθυπουργού και την ουσιαστικήακύρωση δημοψηφισμάτων κατά τωνιδιωτικοποιήσεων, η αντίδραση των Βρυξελλών στο αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών αποδεικνύει ότι η ΕΕ έχει μετατραπεί σε μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημοκρατία που έχει γνωρίσει η ήπειρος τους τελευταίους αιώνες.

Και καλά στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα πιστεύετε πραγματικά ότι μπορούμε να κοροϊδεύουμε τον Γκρίλο;  Στη χώρα που εδώ και μισό αιώνα εκλέγει τους γιους και τους εγγονούς πρωθυπουργών; Στην Ελλάδα που ο Γιωργάκης πήρε 43% και ο Παναγιώτης (Ζορό) Ψωμιάδης ήταν επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας της ΝΔ για τη Βόρεια Ελλάδα; Θα συνεχίσουμε να αποκαλούμε «μαφιόζο» τον Μπερλουσκόνι γνωρίζοντας ποιοι αποτελούν το πρωθυπουργικό περιβάλλον του Σαμαρά;

Άρης  Χατζηστεφάνου

Η οδός δραχμής είναι ο μόνος δρόμος

Όσοι υποστηρίζουν σήμερα το ευρώ συνήθως αγνοούν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που δέθηκε η Ελλάδα σε μια νομισματική ένωση. Δύο προηγούμενα τέτοια πειράματα, το πρώτο στα τέλη του 19ου αιώνα και το δεύτερο στο Μεσοπόλεμο, είχαν οικτρή κατάληξη. Το τρίτο και χειρότερο, όπως αποδεικνύεται, είναι το ευρώ.

Για να κρατήσει σταθερό το νόμισμα, όπως απαιτούσε η φιλελεύθερη ορθοδοξία της εποχής, η Αθήνα είχε προσχωρήσει από το 1868 στη Λατινική Ένωση, μια συμφωνία της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελ­γίου και της Ελβετίας –και άλλων χωρών αργότερα– να διατηρούν νομίσματα σταθερής ισοτιμίας και συνδεδεμένα με τον χρυσό. Διευκολύνθηκε έτσι ένας κύκλος δανεισμού, που χρηματοδότησε έργα υποδομής, τα οποία, ωστόσο, ελάχιστα ωφέλησαν τους φτωχότερους.

Παρά το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Τρικούπη, το 1896 η εύπορη αστική Ελλάδα ζούσε σε κλίμα ευφορίας, που κορυφώθηκε με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Όταν, όμως, έχασε τον Πόλεμο του 1897, η χώρα υποχρεώθηκε να πληρώσει βαρύτατες πολεμικές αποζημιώσεις, που καλύφθηκαν με νέο δανεισμό. H υποταγή στις «Εγγυήτριες Δυνάμεις» έκανε τον ιστορικό Γιώργο Λεονταρίτη να τη χαρακτηρίσει «τυπικά μόνον ανεξάρτητη χώρα». Συνάμα οι ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες τής επέβαλαν το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ).

Ο ΔΟΕ έλεγχε πόρους και δαπάνες του κράτους και ουσιαστικά ρύθμιζε την οικονομική πολιτική. Εφαρμόζοντας έναν ακραίο αποπληθωρισμό κι εξαφανίζοντας τη ρευστότητα, όπως κάνει σήμερα η ΕΚΤ, στραγγάλιζε την παραγωγή. Διοχέτευε τα δημόσια έσοδα στους δανειστές, αδιαφορώντας για την εξαθλίωση του λαού και την οικονομική παράλυση που προκαλούσε. Για παράδειγμα, ο προϋπολογισμός του 1907 πρόβλεπε 32,5 εκατ. δραχμές για την εξυπηρέτηση του χρέους, αλλά μόνον 300.000 για αρδευτικά και αποξηραντικά έργα, μολονότι η ελονοσία ήταν συχνότερη απ’ ό,τι στην Ινδία ή την Αφρική, και κάθε χρόνο σάρωναν τη χώρα οι πλημμύρες.

Η ύπαιθρος, που μαστιζόταν επίσης από την τοκογλυφία, ερήμωσε από ένα τεράστιο κύμα μετανάστευσης· ως σήμερα δεν συνήλθε. Τα χωράφια έμεναν χέρσα, οι μικροϊδιοκτήτες καταστρέφονταν, ενώ ο πλούτος συγκεντρωνόταν σε ολοένα λιγότερα χέρια. Οχτώ χρόνια πολεμικών καταστροφών έκαναν τελικά το 1919 τη δραχμή να υποτιμηθεί. Αλλά οι δανειστές συνέχισαν γενικά να εισπράττουν τα τοκοχρεολύσια στην ώρα τους.

Η χώρα αντιμετώπισε τις συνέπειες της Μικρασιατικής Καταστροφής με μια σημαντική αναδιανομή πλούτου προς τα κάτω, μέσω της αγροτικής μεταρρύθμισης. Εξακολούθησε, ωστόσο, να δανείζεται και να δαπανά περί το ένα τρίτο των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού για να εξυπηρετεί το χρέος. Επέστρεψε στον κανόνα χρυσού το 1928, πάλι σύμφωνα με τη φιλελεύθερη οικονομική ορθοδοξία και υπό τη φωτισμένη εποπτεία της Κοινωνίας των Εθνών και του ΔΟΕ. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στήριξε την αναπτυξιακή του πολιτική στους χαμηλούς μισθούς και τον ξένο δανεισμό, και όταν ο τελευταίος στέρεψε, μετά το Κραχ του 1929, περιέκοψε τις κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες, αλλά συνέχισε να πληρώνει κανονικά το χρέος σε χρυσό. Οι κεφαλαιούχοι και πάλι πλούτιζαν, ενώ οι απροστάτευτοι εργαζόμενοι θερίζονταν από την πείνα και αρρώστιες όπως η φυματίωση και ο τύφος.

Όταν το χρυσάφι τελείωσε, ο Βενιζέλος κήρυξε επιλεκτική στάση πληρωμών στους δανειστές, το 1932, και υποτίμησε τη δραχμή, αλλά ήταν αργά. Στο μεταξύ είχε καταστρέψει το Κόμμα των Φιλελευθέρων και τον κοινοβουλευτισμό και είχε ρίξει τη χώρα στα νύχια της άκρας Δεξιάς. Μόλις εγκαταλείφθηκε ο κανόνας χρυσού και παρ’ όλες τις οιμωγές των λεγόμενων ειδικών, η οικονομία ανέκαμψε γοργά.

Τότε, όπως και σήμερα, η πρόσδεση της χώρας σ’ ένα νομισματικό σύστημα που ελέγχεται από μεγάλους κεφαλαιούχους την οδήγησε στην εξαθλίωση. Η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα επείγει όχι επειδή δήθεν είμαστε εθνικιστές, αλλά για ν’ ανακτήσουμε τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής, χωρίς τον οποίο η οικονομία μας δεν θ’ ανακάμψει.

Σπύρος Μαρκέτος

Πηγή: «Επίκαιρα»

Πως να μείνετε στο ευρώ

Η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ δηλώνει ότι η αντιμετώπιση της κρίσης εντός της ΟΝΕ είναι η καλύτερη επιλογή για την χώρα μας, όπως επίσης και για την Ευρωζώνη. Παράλληλα όμως λέει ότι η έξοδος από την ΟΝΕ μαζί με την αθέτηση πληρωμών στο χρέος και την γενική αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας συνιστούν εφικτή εναλλακτική λύση.

Η σύγκριση με το όργιο καταστροφολογίας και λασπολογίας που επιφύλαξαν στην εναλλακτική λύση οι κρατούντες στη χώρα μας είναι εντυπωσιακή. Οι υποστηρικτές της θεωρήθηκαν γραφικοί, περιθωριακοί και αγράμματοι. Βαρύγδουποι δημοσιογράφοι που συγχέουν την κακεντρέχεια με το πνεύμα υπαινίχθηκαν ακόμη και σχέσεις με μυστικές υπηρεσίες, κατά κανόνα αγγλοσαξωνικές. Έρχονται τώρα οι ψύχραιμοι τεχνοκράτες του ΔΝΤ να μας πουν ότι, ξέρετε, η εναλλακτική λύση υφίσταται.

Η κυβέρνηση και όσοι νέμονται την εξουσία αποφάσισαν όμως ότι η Ελλάδα θα κρατηθεί παση θυσία στην ΟΝΕ. Άρα τι μπορούμε να περιμένουμε; Το ΔΝΤ μας το λέει ξεκάθαρα. Το 2013 θα έχουμε ύφεση 4.2%, αλλά από το 2014 ως το 2020 θα περάσουμε σε ανάπτυξη με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου 2.8%. Άρα το 2020 η ελληνική οικονομία θα έχει μεγεθυνθεί κατά περίπου 20%. Με άλλα λόγια, δεν θα έχει καν καλύψει τις απώλειες από την ύφεση του 2008-2013 που θα είναι γύρω στο 25% του ΑΕΠ.

Μήπως όμως η ‘εξυγίανση’ και οι ‘μεταρρυθμίσεις’ μας βάλουν σε καλύτερο δρόμο, οπότε μετά το 2020 η Ελλάδα θα αρχίσει να αναπτύσσεται ταχύρρυθμα; Δυστυχώς όχι. Το ΔΝΤ περιμένει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα πέσει μετά το 2020. Δηλαδή η Ελλάδα θα καλύψει την απώλεια εθνικού εισοδήματος ίσως το 2022 και μετά θα πηγαίνει ασθμαίνοντας. Θα μεταβληθεί σε μια μικρή, φτωχή κι ασήμαντη χώρα. Στο μεταξύ θα συνεχίζεται η κοσμογονία της ανάπτυξης σε άλλες χώρες και στη γειτονιά μας.

Όλοι βέβαια γνωρίζουμε ότι οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ δεν είναι οι πλέον αξιόπιστες. Η έκθεση όμως είναι η βάση πάνω στην οποία εγκρίθηκε η νέα δόση. Συμπυκνώνει ατόφια την λογική του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και ολόκληρης της παράταξης του ευρώ. Μας λέει, χωρίς περιστροφές, ότι για να έρθει ανάπτυξη πρέπει να συντριβούν οι μισθοί και να συρρικνωθεί ο μικρομεσαίος τομέας. Στο πλαίσιο αυτό θα ανακάμψει η εμπιστοσύνη των κεφαλαιούχων και θα υπάρξει τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων. Αυτή είναι η λογική της, τίποτε βαθύτερο.

Οι φοιτητές των οικονομικών διδάσκονται ότι το ύψος των ιδιωτικών επενδύσεων είναι πρακτικώς αδύνατον να προβλεφθεί. Δεν υπάρχει θεωρία που να μπορεί να εκτιμήσει αξιόπιστα την συμπεριφορά των κεφαλαιούχων. Συνεπώς οι προβλέψεις ανάπτυξης της κυβέρνησης και του ΔΝΤ βασίζονται σε αυθαίρετες υποθέσεις. Οι πιθανοί λόγοι αποτυχίας του προγράμματος είναι πολλοί, για παράδειγμα, χαμηλά έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις, ή τους φόρους. Στην περίπτωση αυτή, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η ανάπτυξη θα είναι ακόμη χαμηλότερη.

Η παραμονή στην ΟΝΕ είναι, λοιπόν, ο δρόμος του μαρασμού. Και πως αλλιώς θα μπορούσε να ήταν όταν η τρόικα απαιτεί από την Ελλάδα να μετατρέψει το πρωτογενές έλλειμμα 1.5% του ΑΕΠ το 2012 σε πρωτογενές πλεόνασμα 4.5% του ΑΕΠ το 2016; Η μεταβολή είναι τεράστια, ιδίου μεγέθους με την συρρίκνωση του 2009-2012 που έφερε καταστροφική ύφεση και άνοδο της ανεργίας. Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν δημόσια πλεονάσματα που θα εξυπηρετούν το χρέος, κρατώντας την χώρα στο ευρώ. Πολύ φυσιολογικά, το τίμημα θα είναι κι άλλη ύφεση και μετά χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή ανεργία για χρόνια. Η τραγωδία αυτή παρουσιάζεται στα ΜΜΕ ως θρίαμβος.

Οι κρατούντες έχουν κάνει την επιλογή τους: η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα φτωχή, άνιση και περιθωριακή, αλλά μέσα στην ΟΝΕ. Δεν έχουν άλλο σχέδιο, δεν βλέπουν άλλη προοπτική, δεν έχουν την πυγμή για ανεξάρτητη πορεία. Όσοι πρεσβεύουν την εναλλακτική λύση, οφείλουν καταρχήν να δώσουν πλήρη εικόνα στον ελληνικό λαό.

Κώστας Λαπαβίτσας

πηγή

Μαθήματα Πολιτικής Οικονομίας σε πρώτο πρόσωπο

του Κώστα Λαπαβίτσα

Μάθημα 1ο     Οι «θεωρητικοί του ευρώ» και οι  «γενικοί θεωρητικοί»

 Θυμάμαι καλά τις αρχές του 2010. Τότε που ανέβαιναν τα σπρεντ, πύκνωναν τα σύννεφα για την Ελλάδα στις διεθνείς αγορές και ο κ. Παπακωνσταντίνου, με το σακίδιο στην πλάτη, περιφερόταν από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα παριστάνοντας τον σωτήρα της διεφθαρμένης χώρας του. Με ανησυχία παρακολουθούσε τις διαδρομές του η ελληνική κοινωνία, χωρίς όμως να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς συμβαίνει. Και πως να αντιληφθεί, αν θυμηθεί κανείς τι της έλεγαν οι ταγοί της και οι πνευματικοί της φορείς.

     Από τη μια είχαμε αυτούς που μπορούμε να τους ονομάσουμε οι «θεωρητικοί του ευρώ». Δεν ήταν βέβαια ακριβώς αυτό τότε, ήταν μάλλον οι θεωρητικοί της υποτιθέμενης ελληνικής διαφθοράς και διπροσωπίας. Η κρίση ήταν ελληνική υπόθεση γιατί το στραβό ελληνικό δημόσιο είχε καταστρέψει τον υγιή ιδιωτικό τομέα και προκάλεσε αναταραχή εκ του μη όντος στην ΟΝΕ. Χρειαζόταν τιμωρία, εξυγίανση και πειθαρχία. Αυτά έλεγαν οι Γερμανοί προκαθήμενοι της ΟΝΕ και υπερθεμάτιζε ο κ. Παπανδρέου με την κυβέρνησή του. Πλήθος οι πανεπιστημιακοί, πνευματικοί άνθρωποι, δημοσιογράφοι, ο ανθός της ελληνικής πνευματικής ζωής, που επικροτούσαν. Η ΟΝΕ ήταν το απάνεμο λιμάνι, η ασφαλής προστασία για τη χώρα μας κι έπρεπε να ντρεπόμαστε που της δημιουργήσαμε τέτοια κρίση. Θα αφήσω κατά μέρος την προπέτεια να κουνάνε το δάχτυλο στον ελληνικό λαό άνθρωποι όπως ο κ. Παπακωνσταντίνου. Σημασία έχει ότι η συνομοταξία του γρήγορα μετατράπηκε στην «παράταξη του ευρώ», χωρίς όμως να χάσει τον αρχικό πυρήνα των ιδεών της, ότι δηλαδή φταίει ο ελληνικός λαός και κυρίως ο δημόσιος τομέας της οικονομίας του.

      Από την άλλη είχαμε τους «θεωρητικούς γενικώς». Αυτοί προέρχονταν κυρίως από τον χώρο της Αριστεράς και άρα παρακολουθούσαν την κρίση από την σχετικά ασφαλή απόσταση όσων δεν έχουν αποφάσεις ευθύνης να λάβουν. Γενική κουβέντα περί καπιταλιστικών κρίσεων από το ΚΚΕ, με κεραυνούς μάλιστα εναντίον όσων τόνιζαν τη σημασία του χρέους κι επέμεναν ότι ούτε πρέπει, ούτε γίνεται να πληρωθεί. Οι προλετάριοι δεν είναι μπαταχτσήδες. Απόλυτο κομφούζιο στον ΣΥΡΙΖΑ, που αρχικά έλεγε ότι δεν υπάρχει κρίση κι ότι δεν κινδυνεύουμε με πτώχευση, μέχρι που οι οικονομικοί του εγκέφαλοι ανακάλυψαν ότι η Ελλάδα αντιμετώπιζε τέσσερις κρίσεις που συνέβαιναν ταυτοχρόνως, αλλά η χώρα μπορούσε να επιλέξει ποιαν από όλες θα αντιμετώπιζε. Απεραντολογία περί κρίσεων σε άλλα κομμάτια της Αριστεράς. Καμία συναίσθηση της απειλής που μόλις είχε σηκώσει κεφάλι.

     Υπήρχαν βέβαια, οικονομολόγοι στις ΗΠΑ και αλλού που έλεγαν ότι τα πράγματα στην ΟΝΕ είναι πολύ πιο μπλεγμένα. Υπήρχαν και μεμονωμένες φωνές θαρραλέων ανθρώπων στην Ελλάδα, όχι απαραίτητα οικονομολόγων, που πολύ σωστά έλεγαν ότι το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο, αλλά αυτές κι αν ήταν περιθωριακές.

Μάθημα 2ο     Οι μελέτες του RMF και τα βαθύτερα αίτια της ελληνικής κρίσης

          Τον Μάρτιο του 2010 δημοσίευσα στο Λονδίνο, από κοινού με τους συνεργάτες μου στο RMF, μία μελέτη για την κρίση που είχε αρχίσει να διαφαίνεται. Ακολούθησαν άλλες δύο τους επόμενους δεκαοκτώ μήνες.

     Οι μελέτες αυτές έδειχναν και θεμελίωναν εμπειρικά ότι άλλα είναι τα αίτια της ελληνικής κρίσης. Συγκεκριμένα, ότι πρόκειται για κρίση ολόκληρης της Ευρωζώνης και όχι μόνο της Ελλάδας. Η περιφέρεια, δηλαδή η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία, δεν θα αργούσαν να ακολουθήσουν. Ο λόγος ήταν το άνοιγμα της ψαλίδας ανταγωνιστικότητας με το κέντρο, κυρίως με τη Γερμανία, γεγονός που έφερνε τεράστια ελλείμματα στις διεθνείς συναλλαγές της περιφέρειας και άρα πλεονάσματα για τη Γερμανία. Τα ελλείματα απαιτούσαν δανεισμό για να χρηματοδοτηθούν και άρα η περιφέρεια βούλιαζε στα χρέη, δημόσια και ιδωτικά. Γιατί όμως είχε ανοίξει η ψαλίδα; Διότι οι ονομαστικοί γερμανικοί μισθοί είχαν παγώσει, ενώ αυτοί της περιφέρειας συνέχισαν να αυξάνονται, έστω και με χαμηλούς ρυθμούς. Μέσα στα δέκα χρόνια της ΟΝΕ η διαφορά είχε γίνει δυσθεώρητη. Δεδομένου ότι δεν υπήρχαν πλέον εθνικά νομίσματα, ώστε να πέσει η αξία τους και να εξισορροπηθεί η κατάσταση, οι χώρες της περιφέρειας είχαν πιαστεί στη γερμανική παγίδα.

     Τα βαθύτερα αίτια της κρίσης, συνεπώς, είναι ταξικά και εθνικά. Η ΟΝΕ έχει άνισο και εκμεταλλευτικό χαρακτήρα που εξυπηρετεί πάνω απ΄ όλα, τα συμφέροντα του μεγάλου γερμανικού εξαγωγικού κεφαλαίου και των μεγάλων τραπεζών. Μετατρέπεται δε σε όχημα γερμανικής κυριαρχίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Μάθημα 3ο     Οι εκδοχές επίλυσης

          Στο πλαίσιο αυτό τρεις ήταν οι εκδοχές για την επίλυση της κρίσης που καταδείκνυαν οι μελέτες του RMF. Η πρώτη ήταν να επιβληθεί σκληρή λιτότητα με ιδιωτικοποιήσεις και απελευθέρωση των αγορών. Η δεύτερη ήταν να γίνει μετάλλαξη της ΟΝΕ δημιουργώντας ένα «καλό ευρώ» υπέρ των εργαζομένων και των περιφερειακών χωρών. Η τρίτη  ήταν η έξοδος από την ΟΝΕ με αθέτηση πληρωμών στο χρέος και αναδόμηση της εθνικής οικονομίας.

     Ποιά ήταν η πιθανότερη; Δεν υπάρχουν «προφητείες» και «μαντεψιές», Κασσάνδρες και άλλα μυθικά πρόσωπα στην πολιτική οικονομία. Μόνο εκτιμήσεις υπάρχουν, όπως σε όλα τα επιστημονικά πεδία. Τι έλεγαν λοιπόν οι καταγεγραμμένες εκτιμήσεις του RMF; Ότι το πιθανότερο είναι να επιλεγεί η εκδοχή της σκληρής λιτότητας, μαζί με την απελευθέρωση των αγορών και τις ιδιωτικοποιήσεις, που θα έχουν τραγικά αποτελέσματα για τις κοινωνίες. Η οποία επιλογή μάλιστα θα είναι και αντιφατική διότι δεν θα λύσει το κεντρικό πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας, παρά το εξαιρετικά υψηλό κοινωνικό κόστος, κι έτσι θα υποσκάψει κι άλλο το ευρώ. Ακόμη, οι εκτιμήσεις του RMF συνηγορούσαν στο ότι οι πιθανότητες να δημιουργηθεί ένα «καλό ευρώ» ήταν περίπου τόσες όσες να χιονίσει στην Αθήνα τον Αύγουστο. Τέλος, ότι η εκδοχή της εξόδου σαφώς υφίσταται και θα γίνει πιθανότερη μέσω της λιτότητας, αλλά μπορεί να είναι είτε συντηρητική, είτε προοδευτική.

Μάθημα 4ο     Η συντηρητική έξοδος και η προοδευτική έξοδος

          Η προοδευτική έξοδος ήταν η δική μου πρόταση. Και  το σκεπτικό ήταν απλό. Από τη μια, η λιτότητα διαφαινόταν ότι θα είχε τραγικό κόστος και θα αποδεικνυόταν τελικά αδιέξοδη. Από την άλλη, η παύση πληρωμών στο χρέος παράλληλα με την έξοδο θα ήταν ένα μεγάλο σοκ για την ελληνική κοινωνία. Κρίνοντας όμως από παρόμοιες περιπτώσεις, όπως της Αργεντινής, το κόστος θα ήταν μικρότερο και η ανάκαμψη ταχύτερη και δυναμικότερη από την εκδοχή της λιτότητας. Το πιο σημαντικό από όλα όμως, ήταν ότι η λύση αυτή άνοιγε την προοπτική της κοινωνικής αλλαγής. Διότι, αντίθετα από ότι συνήθως πιστεύουν οι γενικώς θεωρητικολογούντες, η αλλαγή του νομίσματος μπορεί να έχει βαθύτατες επιπτώσεις στην κοινωνία.

     Η Ελλάδα δε θα μπορούσε να γυρίσει στη δραχμή χωρίς εσωτερική κοινωνική σύγκρουση, χωρίς ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, χωρίς εθνικοποίηση των τραπεζών, χωρίς δημόσια παρέμβαση κατά μήκος και πλάτος της κοινωνίας. Άνοιγε έτσι το πεδίο, για να απαλλαγεί η χώρα από τον εσμό των διεφθαρμένων και διαπλεκόμενων στρωμάτων που την είχαν φέρει στην καταστροφή. Τα οποία στρώματα, αν επικρατούσε η πολιτική της λιτότητας, σίγουρα θα διατηρούσαν τον έλεγχο και άρα θα την χρησιμοποιούσαν υπέρ εαυτών. Με την έξοδο, θα μπορούσε να γίνει πράξη ένα αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα που θα άλλαζε τα πράγματα δραστικά υπέρ των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων. Ούτε φυσικά θα μπορούσε η Ελλάδα να γυρίσει στην δραχμή χωρίς σύγκρουση με τους δανειστές της, πάνω απ΄όλα, την κυρίαρχη Γερμανία. Θα μπορούσαν έτσι να προστατευτούν τα κυριαρχικά, αλλά και τα δημοκρατικά δικαιώματα του ελληνικού λαού. Το προαπαιτούμενο για όλα αυτά ήταν βέβαια η μετωπική λαϊκή συσπείρωση υπό την ηγεσία της Αριστεράς. Αυτό ακριβώς αποδείχτηκε η μεγαλύτερη δυσκολία, εν μέρει γιατί η Αριστερά άργησε τραγικά να κατανοήσει την σημασία του ευρώ στην κρίση.

Μάθημα 5ο     Ποιος κατάλαβε πρώτος και τι

          Οι υπάρχοντες μηχανισμοί εξουσίας το κατανόησαν πολύ γρηγορότερα και προχώρησαν στη διαμόρφωση της «παράταξης του ευρώ».  Μέσα στο 2010 η κρίση χτύπησε την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, δείχνοντας ότι το πρόβλημα ήταν όντως η δομή της Ευρωζώνης και όχι η υποτιθέμενη ελληνική διαφθορά. Οι χώρες του κέντρου της Ευρωζώνης έθεσαν την ελληνική άρχουσα τάξη και τις αντίστοιχες της περιφέρειας προ ενός εκβιαστικού διλήμματος: ή παίρνετε όλο και σκληρότερα μέτρα λιτότητας, ή βγαίνετε από την ΟΝΕ. Αντιμέτωπο με αυτόν τον εκβιασμό, το ελληνικό μπλοκ εξουσίας τάχιστα αντιλήφθηκε τους κοινωνικούς κινδύνους της εξόδου. Σε κλειστούς κύκλους διαβούλευσης ακούστηκε ακόμη και ότι θα έμπαινε σε αμφισβήτηση το κοινωνικό καθεστώς που επικράτησε μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο! Επιπλέον, η έξοδος κινδύνευε να αποκόψει την ελληνική άρχουσα τάξη από τους προστάτες της στη Δυτική Ευρώπη. Δεν υπήρχε επιλογή. Η Ελλάδα έπρεπε να παραμείνει στο ευρώ υπό οποιοδήποτε κόστος. Συνεπώς, γην και ύδωρ στη Γερμανία, με την προϋπόθεση ότι θα κρατούσε την Ελλάδα μέσα στην ΟΝΕ. Ταυτόχρονα, επιβολή βάρβαρης λιτότητας στο εσωτερικό και καθεστώς Άγριας Δύσης στην αγορά εργασίας.

     Η παράταξη του ευρώ ουσιαστικά διαμορφώθηκε το 2011 με την αμέριστη συμπαράσταση των «θεωρητικών του ευρώ», πανεπιστημιακών και άλλων, που συχνά ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που οδήγησαν την Ελλάδα στην ΟΝΕ και έπαιξαν καίριο ρόλο κατά τη διεφθαρμένη δεκαετία του 2000. Δύο παράγοντες έδρασαν καταλυτικά στη διαμόρφωσή της. Απο τη μιά, η συστηματική κατατρομοκράτηση του λαού και κυρίως των μικρομεσαίων στρωμάτων για τις επιπτώσεις της εξόδου και κυρίως για την αξία των αποταμιεύσεων. Από την άλλη, ο ποταμός αοριστολογιών για «μεταρρυθμίσεις» που θα έβαζαν τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα σε άλλη βάση, κάνοντας την Ελλάδα παραγωγική και πλούσια. Η μεγαλύτερη ιδεολογική επιτυχία της «παράταξης του ευρώ» ήταν η απήχηση του επιχειρήματος: φανταστείτε τι θα γίνει αν φύγουμε.  Όσο πιο τραγικά γίνονταν τα κοινωνικά πράγματα το 2011-12, όσο πιο απίστευτη η φτώχεια και η ανεργία, τόσο πιο πολύ χρησιμοποιούσαν το επιχείρημα αυτό οι «θεωρητικοί του ευρώ». Αβάσιμο, αναπόδεικτο και αναμφίβολα γελοίο, αλλά δυστυχώς αποτελεσματικό.

     Οι «γενικοί θεωρητικοί» κατάλαβαν τι συνέβαινε αργοτερα από τους «θεωρητικούς του ευρώ» και μόνο αφού το κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας άρχισε στην πράξη να εκβιάζει τον ελληνικό λαό με το επιχείρημα «μέτρα ή δραχμή». Μέχρι τότε, οι κυρίαρχες φωνές της Αριστεράς διατείνονταν ότι «το νόμισμα» δεν είναι παρά ένα επιφαινόμενο της κρίσης. Πως είναι δυνατόν οι μαρξιστές να του δίνουν σημασία; Και πως μπορεί η προοπτική της εξόδου να αποτελέσει αριστερή πρόταση; Οι πολέμιοί της ήταν δύο ειδών.

     Από τη μια, υπήρχαν καθαρόαιμοι ευρωπαϊστές, οι γεννήτορες του είδους στη χώρα μας, που δεν μπορούσαν να φανταστούν οποιαδήποτε ρήξη με την «Ευρώπη». Τους πλαισίωναν νεόκοποι ευρωπαϊστές, που ειδικεύονταν σε επαναστατικές ρητορείες περί διεθνισμού και παγκόσμιων εργατικών συμφερόντων, αλλά στην ουσία ήταν πειθήνιοι σοσιαλδημοκράτες. Τρόμαζαν και μόνο στην ιδέα της κοινωνικής αναταραχής που πραγματικά θα έθετε εν αμφιβόλω τα κυριαρχικά δικαιώματα του κεφαλαίου στην Ελλάδα.

     Από την άλλη, υπήρχαν παραδοσιακοί αντιευρωπαϊστές που είχαν από νωρίς διαβλέψει την αντιφατικότητα του Μάαστριχτ. Όταν όμως έφτασε η ώρα της κρίσης, υποτίμησαν συστηματικά την σημασία και του χρέους και του ευρώ. Μόλις δε κατάλαβαν πόσο σοβαρά ήταν τα πράγματα για τις ελληνικές δομές εξουσίας, δεν τρόμαξαν λιγότερο από τους ευρωπαϊστές. Φρόντισαν κι αυτοί να κρυφτούν πίσω από προπέτασμα καπνού αφηρημένης επαναστατικότητας.

Μάθημα 6ο     Το κρίσιμο 2011 – 12

          Το 2011-12 έγινε ξεκάθαρο ότι η κοινωνία έπρεπε να διαλέξει ή τα μέτρα λιτότητας που θα κρατούσαν την χώρα στην ΟΝΕ, ή την απόρριψή τους με έξοδο και ότι αυτό συνεπάγονταν. Η άρχουσα τάξη έθεσε το ζήτημα πεντακάθαρα, ωμά και εκβιαστικά. Η απάντηση της Αριστεράς ήταν ανεπαρκέστατη. Ένα κομμάτι των ευρωπαϊστών, η ΔΗΜΑΡ, έκανε την επιλογή του και πήγε με την άρχουσα τάξη και την παράταξη του ευρώ. Το μεγαλύτερο κομμάτι έμεινε στον ΣΥΡΙΖΑ και καθόρισε την επίσημη γραμμή του, την ιδέα δηλαδή ότι το εκβιαστικό δίλημμα είναι πλαστό. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς, η οποία θα στηρίζεται στο λαϊκό κίνημα και θα έχει γενικότερη ευρωπαϊκή στήριξη, θα μπορέσει να προχωρήσει σε ακύρωση των Μνημονίων αναιρώντας την λιτότητα, καθώς και σε επιθετική αναδιαπραγμάτευση που θα διαγράψει το χρέος, κρατώντας παράλληλα τη χώρα μέσα στην ΟΝΕ. Τέλος, το ΚΚΕ φρόντισε επανειλημμένως να ανακοινώσει στον ελληνικό λαό και στην άρχουσα τάξη του, ότι είναι μεν υπέρ της λαϊκής εξουσίας, της απαλλοτρίωσης των καπιταλιστών και της εξόδου από την ΕΕ, αλλα όχι υπέρ της εξόδου από την ΟΝΕ. Μόνο όταν λυθεί συνολικά το κοινωνικό, πολιτικό και εθνικό πρόβλημα της χώρας, θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου για να φύγει η Ελλάδα από την νομισματική ένωση που την πνίγει.

     Η παράταξη του ευρώ κέρδισε τις εκλογές και συνέχισε την αμείλικτη πολιτική της λιτότητας. Ο πραγματικός νικητής ήταν όμως ο ΣΥΡΙΖΑ κι αυτό γιατί ήταν το μόνο κομμάτι της Αριστεράς που φάνηκε έτοιμο να αναλάβει την κυβέρνηση, ενώ παράλληλα υποσχέθηκε ότι θα άλλαζε δραστικά τα πράγματα χωρίς να βγάλει τη χώρα από την ΟΝΕ. Η υπόσχεση αυτή, για τους λόγους που ήδη ανέφερα, είναι αδύνατον να κρατηθεί στην πράξη. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα το διαπιστώσει πηγαίνοντας προς τις επόμενες εκλογές, καθώς θα πιέζεται να πάρει όλο και πιο συντηρητικές θέσεις που θα τη φέρνουν πιο κοντά στην παράταξη του ευρώ, όπως ίσως γίνει με αναδίπλωση στο θέμα της ακύρωσης των Μνημονίων. Αν δε αναλάβει την κυβέρνηση, τότε θα βρεθεί όντως αντιμέτωπη με την αδήριτη πραγματικότητα της γερμανικής ΟΝΕ και θα διαπιστώσει με τα ίδια της τα μάτια τα πραγματικά περιθώρια διαπραγμάτευσης.

Ο επίλογος δεν έχει γραφτεί ακόμα…

          Η πρόταση της εξόδου από την ΟΝΕ δεν κατάφερε να κυριαρχήσει πολιτικά την τριετία που πέρασε. Είναι όμως βέβαιο ότι λειτούργησε ως ο άλλος πόλος που ξεκαθάρισε το πρόβλημα και ανάγκασε την παράταξη του ευρώ και τους ευρωπαϊστές να διαμορφώσουν τις θέσεις τους. Είναι επίσης βέβαιο ότι έπεισε ένα πολύ σημαντικό ποσοστό του εκλογικού σώματος, ίσως 20%-30%, παρά την συστηματική εκστρατεία κατατρομοκράτησης από πλευράς άρχουσας τάξης και παρά την αδυναμία διαμόρφωσης πολιτικού φορέα που θα την εκφράζει αξιόπιστα. Το ποσοστό αυτό αυτό περιλαμβάνει τα πιο ριζοσπαστικά κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας και της πολιτικής ζωής. Είναι αυτοί που καταλαβαίνουν ότι η έξοδος είναι όρος για να λυθεί η κρίση υπέρ των λαϊκών συμφερόντων, αλλά και για να υπάρξει ουσιαστική κοινωνική αλλαγή στην Ελλάδα για πρώτη φορά στον Μεταπόλεμο. Χωρίς έξοδο από το ευρώ θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να γύρει η πλάστιγγα υπέρ του κόσμου της εργασίας, να εκδιωχθεί η διαφθορά που νέμεται την κοινωνική και πολιτική εξουσία στη χώρα, να αναζωογονηθεί η κοινωνία από τα κάτω.

     Κάθε άλλο παρά έχουν εκλείψει οι δυνάμεις που είναι έτοιμες να αγωνιστούν για την ριζοσπαστική κοινωνική αλλαγή σε αυτήν τη βάση. Βρίσκονται κατεσπαρμένες κατά μήκος του πολιτικού φάσματος, αλλά και ανάμεσα σε πλατιά στρώματα που έχουν απογοητευτεί από τα πολιτικά κόμματα και την πολιτική ζωή. Η νεολαία ιδίως που φέρει τεράστιο το βάρος της ανεργίας είναι έτοιμη να ακούσει νέες ιδέες για πραγματική ριζοσπαστική αλλαγή. Ο κύριος οργανωμένος όγκος των δυνάμεων αυτών βρίσκεται όμως εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί θα δοθεί η πολιτική μάχη που θα καθορίσει την πορεία της Ελλάδας και της κοινωνίας της τα επόμενα χρόνια. Όσο η «παράταξη του ευρώ» επιτείνει τον κοινωνικό όλεθρο, τόσο μεγαλύτερη θα γίνεται η σημασία αυτής της σύγκρουσης.

     Είναι απολύτως απαραίτητο να συμπαραταχθούν όσοι δεν φοβούνται την έξοδο από την ΟΝΕ και επιζητούν την ριζοσπαστική αλλαγή της χώρας. Αυτό είναι προς το συμφέρον όλων των πολιτικών δυνάμεων που έχουν τέτοια γενική κατεύθυνση, είτε είναι μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, είτε όχι, αλλά και όλων των κοινωνικών δυνάμεων που επιζητούν την απαλλαγή της χώρας από το άγος που την βαραίνει. Μόνο έτσι θα μπορέσουν τα εργατικά και λαϊκά στρώματα να κερδίσουν τον ταξικό πόλεμο που ξέσπασε το 2010. (πηγή)

Ευρωζώνη και Ελλάδα: Σταθεροποίηση ή ρήξη ;

του Κώστα Λαπαβίτσα

Ο χαρακτήρας της παγκόσμιας κρίσης

Κρίση μετά το 2007.

– Ακίνητα ΗΠΑ.

– Τραπεζική κρίση.

– Ύφεση 2008 – 9.

– Κρατική παρέμβαση.

– Δημοσιονομική κρίση/κρίση χρέους.

• Δομική κρίση του χρηματιστικοποιημένου καπιταλισμού.

 Κρίση Ευρωζώνης

• Η δημοσιονομική κρίση και η κρίση χρέους έγιναν κρίση του κοινού νομίσματος.
• Διαχωρισμός Κέντρου –  Περιφέρειας εντός της Ευρωζώνης.
• Κατεξοχήν κρίση της Περιφέρειας και απειλή για το ευρώ.

 

Γιατί κινδυνεύει το ευρώ από την Περιφέρεια?

• Απώλεια ανταγωνιστικότητας
• Έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών
• Υπερχρέωση στο εξωτερικό.
• Υπερχρέωση στο εσωτερικό.

Το χρέος υποτίθεται ότι είναι σε εγχώριο νόμισμα, αλλά στην πράξη είναι σε ξένο.

Η αντιμετώπιση της κρίσης έγινε χωρίς  υποτίμηση και έλεγχο νομισματικής πολιτικής.Ονομαστικό Μοναδιαίο Κόστος Εργασίας: Κέντρο – Περιφέρεια

Πρωτογενή ελλείμματα Κέντρου – Περιφέρειας

 

 

Η αντιμετώπιση της κρίσης από το Κέντρο

• Σταθεροποίηση μέσω λιτότητας.
• Υποκατάσταση του εγχώριου δανεισμού από τον δημόσιο.
• Ανάπτυξη μέσω συντριβής του εργατικού κόστους, ιδιωτικοποιήσεων και απελευθέρωσης της αγοράς.

Αποτελέσματα

• Κατάρρευση της ζήτησης, ύφεση, άνοδος της ανεργίας.
• Διόγκωση του Δημοσίου χρέους.
• Σύσφιξη σχέσεων εθνικού κράτους και εθνικών τραπεζών.
• Κοινωνική και πολιτική κρίση.

 

Διακράτηση Δημοσίων Ομολόγων από Περιφερειακές Τράπεζες

 

Διακράτηση Δημοσίων Ομολόγων από Ελληνικές Τράπεζες

 

 

Υπάρχει άλλος δρόμος εντός της Ευρωζώνης?

• Σχέδιο Μάρσαλ.
• Αναδιάρθρωση της Γερμανικής οικονομίας.
• Διαγραφή χρεών.
• Αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.
• Αναδιανομή πλούτου και εισοδήματος.

Άκρως απίθανη εξέλιξη.

 

Στην Ελλάδα κατάρρευση

• Συντριβή του εργατικού κόστους.
• Έλλειψη ρευστότητας.
• Τεράστια συρρίκνωση των δημοσίων αγαθών.
• Επιδείνωση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, κυρίως μετά το PSI.
• Υποχώρηση των συντελεστών ζήτησης.

 

Μη βιώσιμη κατάσταση

• Συρρίκνωση ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 25% μέχρι το τέλος του 2013 και ύστερα στασιμότητα.
• Ανεργία περίπου 25% το 2013.
• Δημόσιο χρέος εκτός ελέγχου με τις καλύτερες προοπτικές στο 185% το 2016.
• Παράλογο πρωτογενές πλεόνασμα στο 4.5% το 2016. Κατάρρευση δημοσίων επενδύσεων.
• Ανθρωπιστική κρίση.

 

Εναλλακτική πορεία

• Άρνηση πληρωμών και επιθετική διαγραφή του χρέους.
• Ανάκτηση ελέγχου στη νομισματική πολιτική.
• Έλεγχος στις κεφαλαιακές ροές.
• Εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος.
• Αναδιανομή με αλλαγή του φορολογικού συστήματος.
• Πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων και αναδιάρθρωση της παραγωγής.

Εφικτή η πορεία αρκεί να υπάρξει:

• Κοινωνική συσπείρωση με συμμαχία μισθωτής εργασίας και μικρομεσαίων.
• Νέα πολιτική ηγεσία με σκοπό την κάθαρση στο κράτος.
• Μήνυμα και πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης.
• Αποφασιστικότητα και προετοιμασία για δύσκολες επιλογές.

ΧΡΕΟΣ, ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

ΛΑΠΑΒΙΤΣΑΣ – ΧΑΡΒΕΪ : ΠΩΣ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ, ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩ. ΘΑ ΦΥΓΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ; Ή ΘΑ ΜΑΣ ΔΙΩΞΟΥΝ ΟΤΑΝ ΣΩΣΟΥΝ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΤΟΥΣ;

Κάποιες πρώτες απαντήσεις, γιατί η Ευρωζώνη δεν θα μάς αποβάλλει προς το παρόν από το ευρώ.

Τhe Eurobond Left,     by Spyros Marchetos

In the unforgettable Bob Fosse movie, All that Jazz, a charming and unpredictable director, played by Roy Scheider, leads a life that kills: women, booze, smoke, late night escapades, and a tremendous lot of work. His heart warns him, but of course he does not change course, and the fatal moment comes. In the meantime, however, our hero has changed inside. He leaves behind his cool addiction to the ephemeral. Not only does he die all the wiser, but from the experience of his final march he distills new meaning for his life. Reflecting upon his memories and feelings, and dissecting them mercilessly, he turns them into unforgettable art. Thus he renders his real masterpiece, which is also his swan song.

In his relentless course to death, five feelings dominate the artist one by one: rage, denial, negotiation, depression and acceptance. At first he is angered by death’s approach, having yet so many things to do in life. Then he denies that the warnings are genuine. Subsequently he tries to bargain, pleading for more time.  When negotiation proves futile, depression sets in, followed by reconciliation with reality, acceptance of destiny and the results of his choices. In the meantime, his life takes on new dimensions, and his art reaches its creative zenith. This is why his loss becomes a tragedy.

Is there any chance, I wonder, that Its Majesty the Euro will acquire such tragic dimensions in its final moments that we are now witnessing? Will it change, in its twilight, both habits and character? Will this tool for the enrichment of a small cabal of bankers become an instrument for redistribution of wealth in favour of the many, for convergence between North and South, for the consolidation of social democracy from end to end of the eurozone? Will it become the saviour of the periphery, of this same periphery it dragged into the crisis in the first place, unflinchingly and deliberately? And how can this pauline conversion be achieved? Through a flood of eurobonds perhaps? Will the euro manage to save itself through such an astonishing u-turn, to be born anew on the road to Damascus and become a euro for the people?

Something of the sort is asserted, publicly at least, by those who want the euro king of our country. They range from the Prime Minister and Mr. Samaras, his conservative alter ego in the right, to the leader of Synaspismos in the left, Mr. Tsipras, who even claims to have fathered the idea of the eurobond, and to the ex speechwriter of the Prime Minister, the economist Yannis Varoufakis. They advertise a peoples’ euro, propped up by an inexhaustible reserve of eurobonds.  Since the peoples of Europe have failed to achieve a political union, let them unite their public debt if nothing else. Let’s struggle for our equality in debt! Having by now abandoned even the aspiration of social justice, let’s at least secure common borrowing rates. Down with debt discrimination! It’s about time those bankers started exploiting us equally and fairly. We demand this responsible and realistic reform, and we will get it!  Could the Left find any better objectives than these?

The eurobond’s fans of the Left imagine that if Mr. Trichet and assorted heads of states put their signatures on the appropriate bits of paper, the problem of sovereign debt would vanish. Instead of people mobilising to change the rules of the game by demanding  debt cancellation, it is enough that their elected representatives respectfully submit the radical demand of a joint bond to the competent officials, who they will then make all necessary changes, and the debt crisis will evaporate. A technical problem will have found its technocratic solution. The euro will stand strong, as will our poor bankers too, who will go on earning their well deserved dividends. A rosy euro and happy bankers, what more could the Left want? Or who else could save the euro and the banks? Maybe the present governments, who consistently manage to sink them?

The anthems to the eurobond however are usually played in the minor, not major scale. The selling strategy, tellingly, is based on cultivating fear, stupor and indifference rather than enthusiasm. The joint bond is presented as something unimportant; we shouldn’t bother arguing about such a trivial  matter). “The issue isn’t the country’s currency or the eurobond” writes a well-meaning leftist, “but the survival of society; let’s not go searching for dividing lines between us”.  On a similar wave-length Yannis Milios, the cadre responsible for the economic policy of Synaspismos, the second biggest party of the Left, asserts that “the real dilemma for the labour force and the social movements is not which currency we should choose”. Let’s mobilize together, at last, casting aside these moot points. Nothing could be as convincing and effective as a Left united, a Left simultaneously in favour of both the eurobond and the drachma.

Now that the Merkel – Sarkozy meeting removed it from the immediate agenda, could the eurobond become a demand of the self-proclaimed pro-European Left? This matters little to Greece, which will probably be banished from the house of Euro before the latter collapses like the house of Usher.  Nonetheless, the idea is a joke. It doesn’t answer basic problems of the crisis, it has irresolvable internal contradictions, and it is impossible to muster up any political clout. That European politicians toy with it, simply shows their desperation. They are at an impasse, and even if they implemented it, it would lead to worse crises in the following months.

The life of a joint bond will be neither long nor happy. Its main aim is to sedate social and political reactions, of both capitalists and the people, until a less provisional solution is hopefully found. Of course this is known to its hypothetical buyers; for it is not enough for a bond to be issued, somebody must also want to buy it, and this somebody, precisely because no secure and unitary state entity supports it, will demand outrageous returns. The idea’s conservative opponents see this, and trumpet it.  The so-called pro-European Left however refuses to admit that instead of searching for new tricks to get the loan sharks paid, we should at last stop paying them. Instead of promoting eurobonds, they should better hear the revolts of the squares, whose main slogan is “We Owe Nothing, We Sell Nothing, We Pay Nothing!”

In short, the joint bond is but a joint. A hallucinogen to keepsociety and the political opposition, the streets and the Left, separate and asleep.  It is sad to watch leftists fall into this trap, showing that they still hope for magic solutions, always ready to swallow heavy doses of nonsense, so long as it serves to keep people immobilised. Nostalgic of the past and fearful of the future, this Left trembles at the thought that we have entered a new historical period of polarization and conflict, which demands critical vigilance and mass mobilization. It forgets that the Left exists to fight for the dignity of the people, to unite it and help it prevail. For two years now, they have been too embarrassed to discuss default and call for debt cancellation, and they still refuse to whisper, together with our indignados, “We Owe Nothing, We Sell Nothing, We Pay Nothing!”

This very Left, panicking andgrieving for the imminent death of the euro, is now in Scheider’s middle phase (together with many other people, of course). It keeps negotiating, in a futile effort to win time. Many others, throughoutEurope, have passed on to the depression phase; first of all, our all-knowing analysts who now talk of everything else under the sun except the fate of the common currency, or the investors who vote with their feet, fleeing the euro to the safety of gold and silver.  Not few are the others who are stuck in the phase of denial; the Greek government, for example, is playing business as usual while the Eurozone disintegrates around it, pretending that all is going marvelously according to plan; in fact, it is opening new war fronts with its latest attack on public universities.  Most interesting of all, however, is the army of the enraged.

No one would expect those who take key decisions to belong to this camp, but in reality they do. Trichet, Merkel and Sarkozy, together with their courtiers and their kameralisten, were not prepared for swimming in the deep end.  Watching the euro explode in their hands, they are not happy at all. They lack vision, they do not know what they want, they do not know what to do, let alone how to do it.  So, like King Canut, they keep ordering the tide to stop.

Those powerful in Europe are now paying for their financial arrogance, similar to the US military arrogance that led its troops to Iraq and Afghanistan. They were piloting a Leviathan, a huge plane carrier, accustomed to seeing dinghies and sail boatsavoid it at all cost. Now they realize that they have driven it straight into a reef, and that they will have to pay for it. Dumbfounded, as they have not read David Harvey nor Immanuel Wallerstein, they are now furious. They respond to the crisis with macho shows of force, more or less like Cameron’s response to the British rioters. Of course, they only make matters worse. Their sole concerns are to protect the euro, the banks, and the stock markets; but they are blowing up the common currency, liquidating the banks, and ruining share prices. Given these conditions, the Left could take the initiative, if only its cadres were not so lethargic.

Rather than squandering its forces in senseless battles for the euro and the eurobond, the parliamentary Left should have begun long ago fighting the real battles, the battles of ideas and battles in the squares. The first and inevitably political battle is, of course, exiting the euro, and thus restoringour monetary and fiscal policy. This however, is not enough; no one craves the drachma of Andreas Papandreou or Costas Simitis.  A popular economic policy needs a new Bank of Greece, owned by the public, and not in private hands as it is now, that will print the national currency and keep its exchange rate under democratic control. The actions of a central bank directly affect the level of unemployment and many other issues that must be decided by the people. No democratic control of the central bank equals no democracy. Without policy control of the central bank, democracy is implausible.

The Left must also demand, much more energetically than it has done so far, the socialization of all banks that cannot survive without state support, i.e. practically all of them. Thus we will remove the institutional base of power of the currently dominant group of capitalists, and we will pave the way for a democratic reconstruction of the economy. Implementing capital controls, equalizing the general levels of earnings, and putting in place a fair tax system, are other necessary steps in this direction. By returning to the drachma we can slain today’s unbridled capitalism, and create the necessary local bases for a new system. Our obvious point is that this cannot be done within the euro. Of course, it might not happen outside the euro either. Certainly it will not happen without a struggle.

We exit the euro; we stop feeding the speculators, and we cancel the debt; we socialize the banking system, and we open up the path to food and energy self-sufficiency; we turn decisively towards a de-growth model, and help the blossoming of cooperative labour, thus creating the necessary conditions for full employment and a rapid end to economic inequality. If not now, then when? None of this can happen without conflict. More and more people understand this, and passionately flood the streets and squares. The so-called pro-European, in truth simply conservative, leadership of Synaspismos disagrees. But the rage against our rulers presents us with an historic opportunity to push through this programme; if we lose it, we become like China. Things could not be simpler.