Η Μίριαμ Μπουρζί είναι μέλος της CATDM και στενή συνεργάτρια του Ερίκ Τουσαίν που διαχειρίστηκε τη διαγραφή του χρέους στον Ισημερινό. Η Μίριαμ αναλύει την έννοια του αθέμιτου χρέους. Αν και το αθέμιτο χρέος ήταν γνωστό στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου πλέον αφορά και τις χώρες της ευρωζώνης.
Οι παρακάτω περιπτώσεις, χωρίς να είναι οι μοναδικές, στοιχειοθετούν το αθέμιτο χρέος :
– Η φύση του καθεστώτος που προκάλεσε το χρέος : Μέχρι σήμερα αφορούσε μόνο μια δικτατορία (Αίγυπτος), αλλά πλέον μπορούμε να αναφερθούμε και σε μια κυβέρνηση κάτω από ξένη κυριαρχία (τρόικα), σε μια μη εκλεγμένη κυβέρνηση (τεχνοκράτες), ή σε μια περίπτωση που δεν τηρήθηκε η κοινοβουλευτική διαδικασία.
– Η έλλειψη συναίνεσης : παραδείγματα είναι η υπογραφή δανείου χωρίς εξουσιοδότηση, υποχρέωση εφαρμογής μνημονίων με κάθε κυβέρνηση, διότι δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ λαού και δανειστών. Επίσης από την έλλειψη συναίνεσης περιβάλλονται και τα τοκογλυφικά-τοξικά δάνεια σε βάρος του κοινωνικού συνόλου.
– Οι επιμέρους επαχθείς όροι του δανείου : π.χ. όροι που παραβιάζουν τα κοινωνικά δικαιώματα και τα πλάνα λιτότητας που συνοδεύουν τα δάνεια. Εδώ εντάσσονται και οι συμφωνίες που περιορίζουν την εθνική κυριαρχία (εφαρμογή ξένου δικαίου και όχι εθνικού). Οι γενικές αρχές του διεθνούς δικαίου δεν επιτρέπουν τέτοιες παραχωρήσεις υπέρ των δανειστών.
– Ο σκοπός του δανείου, όταν το δάνειο εξυπηρετεί τα ιδιωτικά συμφέροντα και όχι το δημόσιο συμφέρον: π.χ. η διάσωση τραπεζών (στον Ισημερινό έχει απαγορευθεί η ανάληψη ιδιωτικού χρέους από το δημόσιο) και τα άχρηστα δημόσια έργα (γνωστά και ως «λευκοί ελέφαντες»).
– Το χρέος που αναλαμβάνεται για να αποπληρωθεί ένα αθέμιτο χρέος. Η ανανέωση δημόσιου αθέμιτου χρέους είναι αθέμιτη, διότι μεταμορφώνουν ένα αθέμιτο χρέος σε θεμιτό.
ΧΩΡΙΣ ΧΡΕΟΣ ΧΩΡΙΣ ΕΥΡΩ 